389 jpeg

3N 978-83-fll-14814-0. <• by WN PWN 2007

376 CZĘŚĆ II Polityka handlowa

Grupa gospodarek azjatyckich osiągnęła niewątpliwie wysokie stopy wzrostu gospodarczego, a dokonało się to w procesie polegającym na szybkim wzroście eksportu. a nic na substytucji importu produkcją krajową. Jakie wnioski dla polityki gospodarczej możemy wyciągnąć z ich doświadczeń?

Polityka handlowa w krajach wschodnioazjatyckich

Niektórzy ekonomiści zanadto upraszczają sprawę, przypisując sukces gospodarek wschodnioazjatyckich polityce handlowej nastawionej na zewnątrz. Według nich, duży udział eksportu i importu w PKB w krajach azjatyckich jest konsekwencją polityki handlowej. Może mc jest to polityka w pełni wolnego handlu, ale na pewno jest bardziej liberalna niż w krajach, które przyjęły strategię rozwoju przez uprzemysłowienie antyimportowe. Wysokie sropy wzrostu są - według tych ekonomistów - nagrodą za względnie otwartą politykę handlową.

Niestety, empiryczne uzasadnienie takiego rozumowania nic |cst tak silne, jak chcieliby jego zwolennicy. Po pierwsze, nie jest jasne, do jakiego stopnia wysokie udziały handlu w gospodarce tej grupy krajów azjatyckich są rzeczywiście rezultatem polityki handlowej. Poza Hongkongiem polityka handlowa krajów azjatyckich jest zdecydowanie niclibcralna. Wszystkie z nich utrzymują znaczne cla. kwoty importowe, subsydia eksportowe, a także wpływają na handel międzynarodowy innymi metodami. Czy w gospodarkach HPAE stosuje się bardziej liberalną politykę handlową niż w innych krajach rozwijających się? Możliwe, ale złożoność polityki handlowej, jaką prowadzą kraje rozwijające się. powoduje, że trudno je porównywać' Tabela 10.4 pokazuje dane zebrane przez Bank Swiato wy, porównujące średnie stawki protekcji celnej (cła plus ekwiwalenty taryfowe kwot importowych) dla kilku grup krajów rozwijających się. Dane te wskazują, że w gospodarkach HPAE stosowano mniej protekcjonizmu niż w innych, wolniej rozwijających się krajai li azjatyckich, ale w żadnym wypadku nie prowadziły one całkowicie liberalnej polityki.

Tabela 10.4

Średnie stawki protekcji celnej w 1985 roku

Prężne gospodarki azjatyckie (HPAE)	24%
Pozostałe kraje azjatyckie	42%
Ameryka Południowa	46%
Afryka subsaharyjska	34%

Źródłu. World Bank. nie fas! Arian W,\’ac(r. fcorwnr Gmwlh and Put/lśc Pobc/. Oxlord Unive-srty Press. Orford 1993, s. 300

' /ob. World Bank. TJjr Fjil Asm» Mrr,rJr.... eJ. cit., rin<St. 6. zawierający próbę porównań irię-dzyna rodowych dotyczących stopnia protekcji.