ĆWICZENIE 4
Ocena wartości diagnostycznej badań Badania laboratoryjne mają na celu potwierdzenie lub wykluczenie rozpoznania albo też zróżnicowanie między dwoma hipotetycznymi diagnozami. Wynik badania laboratoryjnego odnosi się do odpowiedniego układu odniesienia. Tym układem odniesienia jest zakres wartości normalnych, referencyjnych i jego własne (lekarza) doświadczenie. Do interpretacji wyników badań ideałem byłaby norma osobnicza. W większości posługujemy się jednak normą populacyjną Z definicji normy populacyjnej 5% ludzi znajduje się poza normą W większości schorzeń występuje nakładanie się (zachodzenie na siebie) wartości typowych dla stanu zdrowia i tych, które wskazują na stan patologii. Istnieją różne przyczyny tego nakładania się wyników:
• składnik ulega niewielkim zmianom w tej chorobie
• wielu chorych przechodzi chorobę w sposób łagodny
• w czasie badania choroba nie rozwinęła się w pełni
• osobnicza norma danego pacjenta znajduje się w przeciwstawnym (dolnym lub górnym) zakresie normy populacyjnej i mimo wyraźnej zmiany, mieści się jeszcze w normie populacyjnej
• rozkład normy (wartości referencyjne) nie jest normalny
W rezultacie zakres wartości referencyjnych obejmuje niektórych chorych i wyklucza niektórych zdrowych. Wartości ze środka normy, albo wyraźnie odbiegające - nie nasuwają wątpliwości, wartości graniczne są dwuznaczne i wymagają powtórzenia lub wsparcia innymi badaniami.
Jeżeli wynik badania odbiega od wartości normalnych, wówczas lekarz interpretuje ten wynik jako wskazujący na występowanie choroby, jako potwierdzający rozpoznanie, a więc jako wynik dodatni.