142
d)/ :
•)l:
f*> I :
Geometria analityczna w przestrzeni
4'
a
V
a -2 31
2 + 31, gdsie I € fi. I : ^-r-1 * -
4 — 3*. gdzie i € R, i : —7?— — — r -41, 2 “3
12.6 a) punki /4 należy, u punkt U nie nalciy do prostej /; b) prosta m Jest itwuti w płaszczyźnie «; c) punkt A należy, a punkt li nie należy do pluiciyiny *; d) proste f, i fj mają punkt wspólny (1,2,4); e) prosta / jest równoległa do płaszczyzny *.
12.7 a) (-1,0.3); b) (1,1.3); c) (0.2.-3).
12.8 Punkty te leżą n) po przeciwnych stronach; b) po tej samej stronie płaszczyzny a.
Trzynasty tydzień
| Wzajemno położeniu punktów, prostych i płnsy.cy.yy.n (5.8).
Przykłady
• Przykład 13.1 Obliczyć odległość
a) punktu P = (1,0, —5) od płaszczyzny * : 3x — 12y + 4r + 8 = 0;
b) płaszczyzn równoległych xi . 2r — y + 3z = 0, zj; —4x + 2y — 6z + 8 = 0;
c) punktu P = (0,0,0) od prostej I : —-
. , , . . . x—1 y — 2 x + 3 . x y z
d) prostych równoległych l> t —-— = —^ = ——, /2 : 5 = 4 = <5'
«) prostych skośnych /, : | * = '»•{* = " = h
f) prostej / : -^y = = y od płaszczyzny x: x + y — * + 7 = 0.
Rozwiązanie
a) W rozwiązaniu wykorzystamy wzór na odległość d punktu P = (xo.yo.ro) od płaszczyzny w : Az + By + Ca + D = O;
# _ |Axo + gyo + Cap + Ol
Odległość d punktu P w (1,0, -5) od płaszczyzny * : 3r - 12y + 4* + 8»0 jest równa
, |3 -1 -■12 ■ 0 + 4 • (-5) + 8| 0 _ 9
v/35 + (—12)* + 4* * \/l69 " 13’
Trzynasty tydzień - przykłady
143
b) W rozwiązaniu wykorzystamy wzór na odległość i płaszczyzn równoległych rt : Ai + fi» + Cx + Di » 0, *a :-/te + iły + Ci + Da = 0;
cf
Przekształcamy równanie płaszczyzny *j lak, aby miała te ume współczynniki co płasz-esysna »|. Mamy »j : 2* - y + 3* — -1 = 0. Odległość d płaszczyzn »i i xt jest żalem
równa
-* ——1° ~ (~*)1
>/2ł +(-!)»+3>
4
Vl4‘
c) Odległość d punktu P od prostej I wyznaczymy w następujący sposób: pucz punkt P prowadzimy płaszczyznę K prostopadłą do prostej /, następnie wyznaczamy punkt P przecięcia prostej I z płaszczyzną x (będzie to rzut punktu P na prostą I) i wyznaczymy odległość punktów P i P - Ponieważ płaszczyzna t ma wektor normalny ii taki sam jak wektor kierunkowy 5 prostej I, więc a = 3 ■> (2,-1,—2).
Równanie płaszczyzny x przechodzącej przez punkt P ■ (6,0,0) ma zatem po-stać * : 2(*~0)- l{jf-0)-2(z-0j = Q-stąd otrzymamy x : 2t — y — 2z =» 0.
Znajdziemy teraz punkt P przecięcia prostej I i płaszczyzny x. Współrzędne tego punktu spełniaj* układ równań
{■ 2x-f-2* = 0,
I x-l yłl _ z — 3 | 2 “ -1 —2
Po rozwiązaniu tego układu otrzymamy r*|, Obliczam}1 teraz odle
głość i punktu P - (|, -|, od punktu P - (0,0/0), czyli szukaną odległość punktu P od prostej l, mamy
d) I sposób. Odległość d między prostymi równoległymi fi i fj wyznaczymy w następujący sposób: na prostej fi wybieramy dowolny punkt A, a aa prostej fj dwa dowolne punkty B, C; obliczamy połę 5 trójkąta ABC (wykorzystując iloczyn wektorowy); obliczamy wysokość tego trójkąta opuszczoną s wierzchołka A.