485917T0154156036834q2915953 n

Łubiny we krwi (MCHC) i średnią objętość erytiocytów <MCV). Prawidłowe wartości tych wskaźników podano « tabeli 1. Ocena wskaźników morfologii krwi w aparatach aromatycznych pozwala na wykrycie odsetka erytrocytów różnej wielkości - RDW.

Ocena rozmazów krwi obwodowej, (barwionych metodą May Grunwalda - Giemzy) w mikroskopie świetlnym pozwala na wykazanie obecności erytrocytów różnej wielkości (anizocytoza), podobnie jak wskaźnik RDW oraz różnych kształtów (poikilocytoza). Obrazy erytrocy-:•:* w mikroskopie świetlnym pozwalają na ustalenie jakie są ich kształty, wielkość i barwliwość. Cechy morfologiczne erytrocytów przedstawiono w tabeli 2. W rozmazach krwi obwodowej można wykazać obecność niedojrzałych postaci układu crytroidalnego tj. erytrob-Lastów, które w warunkach fizjologicznych nie pokonują bariery szpik/krew.

Reasumując ocena morfologii krwi obwodowej w automatach hematologicznych pozwala na precyzyjne określenie stężenia hemoglobiny, Ht. liczby erytrocytów, MCH, MCHC, MCV i RDW. Oglądanie rozmazów krwi w mikroskopie świetlnym jest cennym badaniem uzupełniającym : w przypadku diagnostyki niedokrwistości nieodzownym. Moż.c być podstawowym badaniem w wykryciu anemii hemolitycznej mikroangiopatyczncj (obecne liczne fragmenty krwinek czerwonych) lub innych anemiach hemo-itycznych (owalocytoza, sferocytoza).

Badanie, które musi być wykonane u chorych na niedokrwistość to określenie liczby KtaikuiocyukPrawidłowa wartość retikulocytozy wynosi 3-15%. ObnWouA retikulo- . rytoza występuje w

|tM>UMye«mych; (miitumb^iua    ^icl,^^aril^hr^v-

-.->^tynTiałał»^v>w twtAcyj ^yr.h; prawidłowa.

Wstępna ocena morfologii krwi pozwala na ustalenie z jakiego rodzaju niedokrwistością mamy do czynienia. Na podstawie wielkości krwinki ^czerwonej Wyróżniamy:

1. Niedokrwistość mikrocytową 1 Niedokrwistość normocytową*

3. Niedokrwistość makrocytową (mcgaloblastyczną).

Wartości stężenia Hb w erytrocycie wpływające na jego zdolność do wybarwiania się różnicują anemie na: niedoba- ₄ rwliwe, normobarwliwe i nadbarwliwe.

Podział niedokrwistości oparty na kryteriach etiopatoge-^etycznych jest następujący:

/ i)Nadmierna utrata krwi:

a)    ostra (pokrwotoczna),

b)    przewlekła (krwawienia powtarzające się lub utajo-ne)

lllNadmiemy lub przyspieszony rozpad krwinek-czcrwo-k svch:

a) wrodzone i nabyte niedokrwistości hemolityczne (pą-j tologia wewnątrz lub zewnątrz krwinkowa)

^¥ b) tuperspienizm

3 Zmniejszone wytwarzanie krwinek czerwonych lub he-, moglobiny:

a)    niedobór czynników niezbędnych do hemopoezy: żelazo, wit Bu. kwas foiiowy, pirydoksyna £>£

b)    niezdolność do różnicowania śię i dojrzewania komórek macierzystych lub ukierunkowanych w szpi-... ku: aplazja i hipoplazja układu hemopoezy

c)    nieprawidłowe wykorzystywanie lub zaburzenia metabolizmu żelaza

d)    niedobór erytropoetyny

e)    wyparcie układu czerwonokrwinkowego przez naciek nowotworowy

4. Postaci złożone

Rozpoznanie niedokrwistości powinno zawsze prowadzić do ustalenia z jakim typem anemii mamy do czynienia, a następnie wykrycia, czy jest to choroba samoistna, czy też powstała w wyniku innego schorzenia np. nowotworu, choroby z autoagresji. Niedokrwistość jest bowiem najczęściej objawem towarzyszącym innemu schorzeniu, rzadko jest chorobą samoistną układu krwiotwórczego. Aby to ustalić należy wykonać szereg innych badań, o których będzie mowa w dalszej części pracy.

Niedokrwistości mikrocytowe

Są najczęściej niedobarwliwe zwykle spowodowane niedoborem żelaza. W celu potwierdzenia niedoboru żelaza należy wykonać następujące badania: stężenie żelaza w surowicy; stężenie ferrytyny w surowicy, które odzwierciedla ilość żelaza zmagazynowanego w ustroju; stężenie trans-feryny w surowicy (białka nośnikowego dla żelaza); wysy- _>( cenie transferyny żelazem. Badaniem przesiewowym mogłoby być oznaczanie wartości protoporfiryny cynkowej w krwinkach czerwonych. Jest to badanie tanie, wymaga , jednak posiadania odpowiedniej aparatury. Przy niedoborze żelaza w pierścień prótóporfiryńówy. zamiast tego metalu wbudowuje sięćyhk (wylokie"wartości prótóp órfi ry hy ~ćy h -

^EowćjT--

^niedokrwistości z niedoboru żelaza obniżone są wartości Hb, Ht, niższe są wartości wskaźników MCHC i MCH. zmniejsza się objętość krwinki (MCV), niskie jest stężenie żelaza i ferrytyny w surowicy, wzrasta stężenie transferyny, ale obniża się wysycenie transferyny żelazem (wartości prawidłowe tych wskaźników podano w tab.l).

Dalszym etapem badań powinno być ustalenie przyczyny niedoboru żelaza. Może ono wynikać:

a) '.z nadmiernej utraty żelaza (krwawienie z przcw’ódu

pokarmowego, dróg rodnych, układu moczowego, rzadko układu oddechowego);

b)    niedostatecznego dostarczania żelaza do ustroju z powodu zbyt małej podaży w diecie lub zwiększonego zapo- ^ł

.. trzebowania (okróspiąży;f laktacji,' okres''intensywnego ‘ wzrostu), złego wchłaniania;

c)    braku lub niedoboru nośnika czyli transferyny (bardzo rzadko).

Przy podejrzeniu złego wchłaniania wykonuje się krzywą wchłaniania żelaza, która polega na oznaczeniu stężenia żelaza rią czczo, a następnie po podaniu preparatu żelaza np. Ferrum sulfuricum w dawce u g\lub Ascoferu także w daw^rce 1 g, tj. 5 tabletek zawierających po 200 mg glukonianu żelaza. Po obciążeniu żelazem oznacza się stężenie żelaza w surowicy po 3(k 6Q. ISO i 360 min. W tym czasie chory powinien być na czczo. Kolejne oznaczenia wykonuje się po 12J^24 godzinach. Jeśli żelazo wchłania się dobrze stężenie jego wzrasta odjOJS^Oj^zy. osiągając szczyt po 3 godzinach.

Do obowiązujących badań należy badanie kału na krew

Rok 1999s’XXVI/XLIXS5-6

TERAPIA tLEKI

29