65

Tatfcut/. Grabarczyk

p<)CM^TKI ZAINTERESOWAŃ KULTURA POMORSK V ^{, (>}    NA POMORZU GDAŃSKIM ^MORSKĄ

_w^sl^Menia nic w pełni odzwicr-_v    I-udać. zwilżani z gdańskim

‘U> ^^„(olekmalnj-n' skupionym w Towa-nxiniczyin. nic znali jeszcze terminu ^pr/> _)iska- c clouo pomijam tutaj dzia-Ossowskiego, który prowadził ’ nPomorzu Gdańskim w tym sa-„ykof*¹*.,,: \_v 2 połowie XIX stulecia) i jego ^^C^'^C    , powszechnie znana (por..;

i#**'*^Piskorska 1961. s. 244-285: A.

11    77-SS; M. Fudziński 1986, s. 27-

^'‘l’Abramowicz 1991, s. 72 i n.; T. Grabar-s 55-59) także z jego publikacji c/J* ¹ '    ] 379-1885:1881). Znali oni na-

<*<>£** który z tą kulturą jest powszcch-^iJLmiany. Problematyka ..poznawania‘jest *2Sop<^tPon*MZcmGdańskim gdzie osadnictwo kultury pomorskiej ¹ n'łosic najwcześniej i gdzie poszukiwania Sn butów, przede wszystkim w postaci gro-jt, jinrynkowych. również mają siani metrykę. _0a ,. początki zainteresowań umieszczam głów-_nje w połowic (pierwszy wykład o archeologu odbył sic w 1844 r.) i drugiej połowic XIX stulecia do 1880 r.. a więc momentu powstania Prowincjonalnego Muzeum Zachodniopmskicgo.

Za pierwszego czynnego starożytnika, zajmującego się terenowymi poszukiwaniami cmentarzysk z grobami skrzynkowymi należy bez wątpienia uznać gdańszczanina Ernsta Wilhelma Fórstemanna (1822-1906). który' po studiach filologicznych w Berlinie i I lalle był w latach 1844-1851 nauczy cielem w miejskim gimnazjum w rodzinnym mieście. Zainteresowania naukowe niewątpliwie przejął od ojca Wilhelma Augusta (1791-1836). który w latach 1832-36 był preze-

niczego.

sem gdańskiego Towarzystwa Przyrodni*

Ikuiama FótNtcmannabyły skoncentrowane g*>w-uic na dwóch cmentarzyskach: w Radoszcwic gm. Puck badanym w latach lH45-t850 i w 1W-me k Kartuz w 1849 r.(?) a wyniki zostały ca;-SCtowo opublikowane (Forstemann. 1846. s. 3 r>*c., 1850, s. 257-275). Informacje o tych pracach Otrzyma) także polski czytelnik Osowski 1852,s. 525-536). Niestety, ze stratą dla archeologii gdańskiej, ju* w 1851 r.przemfetsiędo gimnaz jum w saksońskim Wcmigerodc. a życic zakończył jako kierownik biblioteki królewskiej w Drożnie (AB. I, s. 189).

Stopniowo badania wykopaliskowe zaczęły wchodzić w sferę zainteresowań Towarzystwa Przyrodniczego. Na posiedzeniu towarzystwa 14. X l. 1868 r. jego prezes dr Theodor Bail wspólnie z dr Abrahamem Lissaucrem pokazali dużą popielnicę (jak należy sądzić, pomorską) odkrytą w tymże roku w Wielkim Kacku jdziś część Gdyni] (E. Schumann 1893. s. 69).

To zainteresowanie Towarzystwa Przyrodniczego archeologią najlepiej widać w działalności Waltera Kauftinanna, kupca gdańskiego a później przedstawiciela Lloyda w Bremie, zmarłego _w 1897 r. Zaczął on prowadzić prace wykopaliskowe w 1870 r. właśnie na cmentarzyskach kultury pomorskiej w Borkowie i Czaplach, gm. Żukowo oraz w Starzynie k^; Pucka. Materiały z tych badań zostały już w 1872 r. opublikowane przez G. Berendta (1872. s. 34-36, lat. L -9. 111. 30). W 1871 r. prowadził prace - trwające do 1874 r. - na cmentarzysku pomorskim w Za-skoc/ynie, gm. Trąbki Wielkie i w Łcbczu (Be-SnTOs. 29-30,

roku wygłosił odczyt na posiedzeniu Towaizystv

65