67,6 lat, kobiety 76,4 lat, zaś w 2001 roku: mężczyźni 69,7, kobiety 78,0 lat. Porównując te dane można stwierdzić, że życie mężczyzn było w Polsce w 2001 roku krótsze o 5,6 lat, zaś życie kobiet o 3,4 lat w porównaniu z przeciętnym dla krajów Unii Europejskiej przed jej poszerzeniem.
Kraje europejskie charakteryzują się znacznym zróżnicowaniem w zakresie długości życia, w szczególności mężczyzn. Rozpiętość między najwyższym i najniższym trwaniem życia mężczyzn w Europie wynosi 18 lat. Najwyższe trwanie życia ma miejsce w Islandii, Szwajcarii, Szwecji (76-78 lat), zaś najkrótsze na Białorusi, w Ukrainie, Rosji. Do ścisłej czołówki dzieli nas dystans 7-8 lat życia dla mężczyzn i 4-5 lat dla kobiet. Szczegółowe dane odnoszące się do przeciętnego trwania życia w krajach Unii Europejskiej przedstawia tabela 5.
Tabela 5
Przeciętne dalsze trwanie życia w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej dla mężczyzn i kobiet w wieku 0 i 65 lat
Kraje |
Mężczyźni |
Kobiety | ||
0 |
65 |
0 |
. 65 | |
Austria |
75,9 |
16,6 |
81,7 |
19,9 |
Belgia |
74,6 |
15,5 |
80,8 |
19,5 |
Dania |
74,7 |
15,2 |
79,3 |
18,4 |
Estonia |
64,9 |
12,6 |
76,4 |
17,2 |
Finlandia |
74,6 |
15,7 |
81,5 |
19,6 |
Francja |
75,0 |
16,5 |
82,5 |
20,9 |
Grecja |
75,5 |
16,3 |
80,6 |
18,7 |
Hiszpania |
75,7 |
16,5 |
82,5 |
20,4 |
Irlandia |
74,6 |
15,0 |
79,6 |
18,2 |
Litwa |
65,9 |
13,3 |
77,4 |
17,6 |
Łotwa |
65,2 |
12,5 |
76,6 |
17,8 |
Holandia |
75,8 |
15,5 |
80,7 |
19,3 |
Niemcy |
75,0 |
15,7 |
81,0 |
19,6 |
Polska |
70,2 |
13,9 |
78,4 |
17,7 |
Portugalia |
73,6 |
15,6 |
80,3 |
18,9 |
Czechy |
72,1 |
14,0 |
78,6 |
17,3 |
Słowacja |
69,6 |
13,0 |
77,7 |
16,8 |
Słowenia |
72,4 |
14,5 |
80,3 |
18,8 |
Szwecja |
77,6 |
16,9 |
82,1 |
20,1 |
Węgry |
68,1 |
12,9 |
76,4 |
16,7 |
Wielka Brytania |
75,5 |
15,7 |
80,2 |
18,9 |
Włochy |
75,7 |
16,0 |
81,8 |
19,9 |
Źródło: Rocznik Demograficzny 2003, GUS, lub. 4, s. 442, układ własny
Z przedstawionej tabeli wynika, że istnieje znaczna rozpiętość w trwaniu życia w poszczególnych krajach. W przypadku mężczyzn najdłuższe trwanie życia
występuje w Szwecji (77,6 lat) najkrótsze zaś na Łotwie (65,2 lat). W odniesieniu do kobiet najdłuższe trwanie życia występuje we Francji i Hiszpanii (82,5 lat), zaś najkrótsze w Estonii i na Węgrzech (76,4 lat). Różnice w długości dalszego trwania życia występują również w odniesieniu do osób przekraczających umowny próg starości czyli wiek 65 lat. Wydłużenie się życia ludzkiego w skali masowej jest zjawiskiem pozytywnie świadczącym o rozwoju społeczeństwa, jego warunków bytowych i opieki zdrowotnej. Starzenie się społeczeństw europejskich wiąże się z jednej strony z potrzebą podejmowania reform systemu ubezpieczeń zdrowotnych i społecznych z drugiej strony zaś z wysiłkami na rzecz przedłużenia aktywności zawodowej oraz przedłużenia sprawności i w miarę dobrej kondycji zdrowotnej osób starszych. Wydłużanie się ludzkiego życia, wzrost liczby osób starszych oraz sędziwych będzie miał również konsekwencje w dziedzinie popytu na usługi medyczne zarówno w sferze usług publicznych jak i prywatnych.
3.7. Piśmiennictwo
1. Auleytner J., Gląbicka K.: Polskie kwestie socjalne na przełomie wieków. WSPTWP, Warszawa 2001.
2. Bień B.: Miejsce człowieka starszego w systemie opieki zdrowotnej i społecznej w Polsce, [w:] Sytuacja zdrowotna osób w starszym wieku w Polsce. Aspekt medyczny i społeczno-demograficzny. OW IMP, Łódź 2000.
3. Cieślak M. (red.): Demografia. Metody analizy i prognozowania.
WN PWN, Warszawa 1992.
4. Indulski J.A., Worach-Kardas II., Andryszek Cz., Dziankowska-Slachowiak E.: Excess mortality in working age males in Poland; generał patterns. International Journal of Occupational Medicine and Environmentai Heath, 1998, vol. 11, nr i.
5. Jabłoński L.: Stan zdrowia Polaków; co nas czeka w bieżącym 50-leciu? [w:] Postępy w profilaktyce i leczeniu przewlekłych chorób niezakaźnych III. Materiały VI Seminarium CIND1 WHO. Katedra Medycyny Społecznej i Zapobiegawczej UM w Łodzi, Łódź 2003.
6. Jagielski A.: Refleksje na temat zadań badawczych współczesnej demografii, [w:] Wybrane problemy współczesnej demografii. Pod red. ./. Balicki i inni. Zakład Demografii LIŁ, Łódź 2003, s. 9.
7. Kardas I’., Katajczyk-Pakalska E.: Hospitalizacja starszych mieszkańców Łodzi. Częstość, przyczyny, możliwości zapobiegania. Zakład Medycyny Rodzinnej AM w Łodzi, Łódź 2001.
8. Karski J. B.\ Konieczność i problemy pomiaru zdrowia pozytywnego. Zdrowie Psychiczne 2003, nr 3/4, s. 371.
9. Kurkiewicz JPodstawowe metody analizy demograficznej. WN PWN, Warszawa 1992.
10. Maniecka-Bryla /., Bryla M.: Aktualna sytuacja demograficzna i jej powiązanie ze stanem zdrowia populacji ubezpieczonej w Łódzkiej Regionalnej Kasie Chorych. Zdrowie Publiczne 2001, nr 4, t. 111, s. 256.
11. Marciniak G., Nowak L.: Podstawowe wyniki spisu powszechnego ludności i mieszkań w 2002 r.. Wiadomości Statystyczne 2003, nr 9, s. 17.
12. Roczniki Demograficzne 1995-2003. GUS, Warszawa.
93