8. WYTWORY POWIERZCHNIOWE KOMÓREK NABŁONKOWYCH
Elektronogram przedstawia wytwory powierzchniowe komórek nabłonkowych.
1. Mikrokosmki- wypustki cytopiazmy, występują w nabłonku który pełni funkcję wchłaniania. Liczba na wolnej powierzchni jednej komórki może dochodzić do 3 tysięcy. Pojedynczy mikrokosmek otoczony jest błoną komórkową. Rdzeń zbudowany jest z pęczka ok. 30 równoległych do siebie i do osi długiej kosmka mikrofilamentów aktynowych. W niektórych nabłonkach mikrokosmki mogą tworzyć brzeżek
szczoteczkowy.
2. Stereocylia- są to długie mikrokosmki, które występują u człowieka wyłącznie na powierzchni nabłonka wyściełającego kanał najądrza i w komórkach ucha wewnętrznego.
3. Rzęski- ruchome wypustki cytopiazmy obdarzone zdolnością ruchu. Rzęski otoczone są błoną komórkową zawierają cytosol. Aparat ruchowy rzęski położony jest w części środkowej i nosi nazwę aksonem. Aksonema zbudowana z 9 par (dublety) mikrotubuli. W środku walca znajdują się jeszcze 2 mikrotubule-mikrotubule centralne. Obwodowe pary mikrotubuli są ze sobą powiązane białkiem- neksyną.
4. Kinetocylia- odmiana rzęsek, znajdują się powierzchni komórek zmysłowych przedsionka ucha (surowicze środowisko)