Yaoa » S®,,tz * S0 można określić mierząc objętość moczu wydzielonego w jednostce czasu ora* stężenie inuliny w moczu i w osoczu. Ze względu na własności inuliny oznaczone w te& sposób Vop równe jest wielkości filtracji kłębuszkowej (GFR)
V moc X Smc;
Wyrażenie- określane jest mianem klirensu (C). Jest to wskaźnik oczyszcza-
S0
nia osocza, który charakteryzuje zdolność nerki do wydalania dowolnej substancji x. Wartość C równa 125 ml • min'1 oznacza, że nerki wydaliły taką ilość substancji x, jaka była zawarta w 125 ml osocza w ciągu 1 minuty.
Resorpcja i sekrecja kanalikowa.
Transport kanalikowy, czyli wchłanianie zwrotne (resorpcja) i wydzielanie kanalikowe (sekrecja) może mieć charakter biernej lub ułatwionej dyfuzji lub transportu czynnego. Zakres transportu kanalikowego określonej substancji ograniczony jest pojemnością mechanizmu transportującego. Maksymalna ilość substancji, którą kanaliki mogą zresorbować lub wydzielić w ciągu jednej minuty, określana jest jako maksymalny transport kanalikowy (Tm). Poziom danej substancji w osoczu przy którym osiągana jest wartość Tro substancja nie jest dalej ani wchłaniana ani wydzielana, a jej stężenie w ultraprzesączu i moczu ostatecznym wzrasta liniowo wraz ze wzrostem stężenia tej substancji w osoczu.
W wyniku filtracji, resorpcji i sekrecji powstaje mocz ostateczny. Zależnie od bilansu wodnego, końcowe produkty przemiany materii i inne substancje wydalane są w małej lub dużej objętości wody. Warunkiem koniecznym poprzedzającym rozcieńczanie lub zagęszczanie moczu jest znaczna redukcja ultraprzesączu w kanaliku bliższym. Woda biernie podąża (ok.80%) za wchłanianymi jonami Na* (ok. 80% przesączonych jonów Na* wchłaniana jest w tym odcinku nefronu) i towarzyszącymi im anionami jonami Cl' i HCO3', wyrównując różnicę ciśnienia osmotycznego. Pozostała część jonów Na* i wody może być wchłaniana w dalszych odcinkach nefronu, gdzie ich resorpcja jest niezależna od siebie i dlatego mocz ostateczny może być hipotoniczny lub hipertoniczny w stosunku do osocza.