6 3. Układ wydalnicsy człowieka 1 praca nerek
Budowa |
Funkcja |
Kłębuszek naczyniowy |
Zachodzi tu proces filtracji, czyli przesączania osocza, i powstaje mocz pierwotny zawierający głównie wodę i sole mineralne, cukry, mocznik, aminokwasy. Białka osocza i elementy morfotyczne krwi nie przenikają do moczu pierwotnego. |
Torebka Bowmana | |
Kanalik proksymalny |
Następuje tu resorpcja, czyli zwrotne wchłanianie z przesączu do krwi H20, NaCI (transport bierny), glukozy, aminokwasów (transport czynny), oraz sekrecja, która polega na wydzielaniu do kanalika jonów NH* na drodze transportu biernego, a także antybiotyków (np. penicyliny) lub hormonów sterydowych — na drodze transportu czynnego. |
Pętla nefronu |
Dochodzi do zagęszczania moczu dzięki wzmacniaczowi przeciwprą-d owe mu (por. s. 168). |
Kanalik dystalny |
W tym odcinku kanalika nerkowego dochodzi do tzw. resorpcji zwrotnej nadobowiązkowej H20 i soli mineralnych, co związane jest z aktualnym zapotrzebowaniem organizmu oraz sekrecją. |
Kanalik zbiorczy |
Zbierany jest mocz ostateczny zawierający HaO, jony nieorganiczne (Na+, K*, Cl", Ca2*, Mg2*, SO2-, POJ"), a także związki organiczne (mocznik, amoniak, kreatynę, kwas moczowy, urobilinogen). |
Powstawanie moczu jest procesem trójetapowym:
1 Filtracja - filtrowanie krwi w kłębku nerkowym.
2. Resorpcja — zwrotne wchłanianie wody i soli mineralnych.
3 Sekrecja — wydzielanie np. jonów wodorowych, niektórych leków i barwników.
Uproszczony schemat oczyszczania krwi w nerkach