58
riału było skomasowane w czasie (powtórzenia materiału następowały praktycznie bezpośrednio po sobie (Źurck-Gałdowa, 1977). Z zależności tych każdy student może wyciągnąć sam wnioski praktyczne odnośnie do sposobów uczenia się i wykorzystać je, chociażby przygotowując się do egzaminu.
W procesie zapamiętywania nasza pamięć koduje dwa odmienne rodzaje informacji:
- fakty i zdarzenia,
- umiejętności (w zakresie czynności umysłowych i motorycznych).
We współczesnej psychologii dokonano rozróżnienia rodzajów pamięci w zależności od cech zapamiętywanej informacji:
- pamięć deklaratywna (fakty, zdarzenia, wiedza),
- pamięć proceduralna (operacje umysłowe, umiejętności).
Tulving (1972) podzielił pamięć deklaratywną na semantyczną (wiedza pojęciowa) i epizodyczną (przeżycia osobiste).
W pamięci epizodycznej rejestruje się bezpośrednie doświadczenie. Pamięć epizodyczna jest chronologiczna, jej elementy mają określoną lokalizację w czasie i miejscu zdarzenia: stanowi podstawę osobistej tożsamości. W systemie pamięci epizodycznej jest kodowane to, co przeżywamy. Natomiast to, co wiemy i rozumiemy, jest zapamiętywane w pamięci semantycznej. Rejestruje ona znaczenie faktów, zdarzeń i pojęć. Inaczej mówiąc, pamięć semantyczna to wiedza o świccie.
Cały proces nauczania ma na celu przekazanie wiedzy semantycznej. Badania nad tworzeniem się czy strukturą pojęć są typowymi przykładami badań pamięci semantycznej. Ma ona niewątpliwy związek z inteligencją, czego nie można powiedzieć o pamięci epizodycznej (Kurcz, 1992).
Z kolei, gdy mówimy na przykład o zapominaniu, mamy na myśli głównie informacje zakodowane w pamięci epizodycznej. Nazywana jest ona także autobiograficzną (Dorman, 1991) i jest zorganizowana wokół ważnych wydarzeń życiowych: śmierć kogoś bliskiego, egzamin na studia, przeprowadzka, pierwsza randka itd.
Ciekawym faktem jest to, że amnezja pourazowa dotyczy przeważnie pamięci epizodycznej, a nic obejmuje pamięci semantycznej ani też proceduralnej.