etno (25) []

^nl ‘^,Z7-!v pcrn»*n^cn?" p^liporatądkowanle ma ■Sjjj* P°    ^się: ?Lfa bohaterów kulturowych. 1®%*

bohaterów nie ■prow.d_a^l

>br*

|IJUV% a«f««    • •    •

zdobywania dóbr kulturowych, ku l Tu r i    tu^

wiem równie* powszechny porządek, nlezbeH_n^^JmUkV°

nego życia w równowadze z otaczającą na

Spośród wszystkich omówionych tutaj czynników porządkujących — na pierwszym planie występuje czynnik społeczny: wprowadzenie dualnej egzogamii i wynikającego stąd zakazu małżeństw między członkami jednej „połowy" (fratrii). Odwrotną stroną wprowadzenia egzogamii jest zakaz kazirodztwa (incestu). Należy podkreślić, że incest w dosłownym znaczeniu, tak jak go rozumiemy współcześnie — jako związki płciowe lub małżeństwo rodziców z dziećmi, rodzonych braci i sióstr, to znaczy kazirodztwo w „rodzinie małej” — jest pojęciem węższym od przyjętego w społeczeństwach archaicznych z tzw. klasyfikator-skim systemem pokrewieństwa: matką nazywana jest nie tylko matka rodzona, ale i jej siostry lub żony braci ojca; siostrą — nie tylko siostry rodzone, ale i cioteczne (stryjeczne, kuzynki), po mieczu lub po kądzieli itd. Nomenklatura pokrewieństwa uwzględnia więc nie czysto biologiczne więzy krwi, lecz przynależność do określonej grupy krewnych lub pobratymców. W takim układzie incest praktycznie oznacza pogwałcenie egzogamii; bardzo liczne opowieści o kazirodczych związkach braci z rodzonymi siostrami lub synów z matkami (typ mitu Edypa) mówią właśnie o naruszeniu egzogamii. Jest samo przez się zrozumiałe, że pierwiastek społeczny w mitologii jest wciąż jeszcze upośredniczony przez percepcję „biologiczną”, nie jest przeciwstawiony tej ostatniej i w tym rozumieniu ma charakter synkretyczny. Dlatego też, bez względu na to, jak ustosunkujemy się do Freudowskiego „kompleksu Edypa” (uznajemy go lub nie uznajemy za patologiczną recydywę dziecięcego seksualizmu) — czysto biologicznej konoepcji pochodzenia społeczności w pracy Totem und Tabu Freuda

M*