etno (8) []

również zdarzeń przyszłości, o czym będzie jeszcze mowa). Każda d OJ la fermie znaczqća (z punktu widzenia świado. model plemiennej) zmiana Jest rzutowana w przesz łoił, na ekran mitologicznego czasu, włqcza się do opowieści w czasie przeszłym i w stabilny system semantyczny. Mitologiczny system semantyczny, podlegając — wraz z całą rzeezywistośeiq — zmianom historycznym, zacho. wizje orientację na przeszłość i trwa przy opowiadaniu o przeszłości jako podstawowej i specyficznej formie Wy. rażenia siebie.

Aby określić mit, stworzono niezliczenie wiele definicji, opartych na najróżnorodniejszych poglądach dotyczących funkcji mitologii (objaśniającej, psychologicznej, socjologicznej itp.), na wielorakim widzeniu wzajemnych stosunków mitu i religii, sztuki, filozofii, rytuału, legendy, bajki, jednak niemal wszystkie te definicje można podzielić na dwie kategorie: w jednej mit przedstawia się jako fantastyczne wyobrażenia świata, system fantastycznych obrazów bogów i duchów rządzących światem, w drugiej — jako opowieść, relację o czynach bogów i bojlerów,

V rzeczywistości mitologia nie zawsze jest tylko sumą mitycznych opowieści; niektóre wyobrażenia mitologiczne skonstruowane są przez etnografów za pomocą wywiadu, ankiet, wykrywa się je w rytuałach itd. Lćvi-Strauss, na przykład, przeciwstawia „mitologię erplicitt" (narracja mitologiczna) „mitologii implicite” (w formie obrazów, które dają się wydobyć z analizy obrzędów). Mity mają też czę-ttokroć charakter bajki, legendy czy lokalnego podania i opowiadają nie tylko o bogach, ale 1 o bohaterach, w tym również takich, którzy mają jakieś historyczne prototypy. Jednak w mitologii pierwotnej (i na tym częściowo polega specyfika tego, co umownie nazwaliśmy „klasyczną formą mitu”) aspekty te zazwyczaj pokrywają się i model świata występuje w formie opowiadania o pochodzeniu jego poszczególnych elementów. W tym znaczeniu mity etiologiczne są mitami par exce!lence (chociaż problem nie ogranicza się tylko do objaśniania), gdyż zdarzenia cza-n mitycznego, przygody totemicznych przodków, bohaterów kulturowych i in. przekształcają się w swoisty me-tiforyczny kod, z którego pomocą dokonuje się model o-

Ul