farmako cw 2

Biotransformacja

•    reakcje I fazy- wprowadzenie grupy polarnej, reaktywnej grupy funkcyjnej: rekacje I fazy: utlenianie, redukcja, hydroliza

Szczególne znaczenie mają reakcje utleniania; największą rolę pełnią enzymy rodziny cytoehromu P-450. Enzymy z rodziny cytochromu P-450: należą do monooksygenaz; wiele izoenzymów różniących się budową, specyfiką substratową: największa aktywność enzymów w wątrobie, występują również w przewodzie pokarmowym (głównie w jelicie cienkim), mózgu, płucach.

•    reakcje H fazy- głownie reakcje koniugacji- do reaktywnej grupy przyłączony zostaje endogenny substrat rozpuszczalny w wodzie; rzadziej acetylacja (reakcji podlegająnp. sulfonamidy, izoniazyd) i metylacja

Endogenne substraty:

-    aktywowany kwas glukuronowy- produkty sprzęgania -glukuronidy- są zwykle nieczynne biologicznie (wyjątki np. 6-glukuronian morfiny działa analgetycznie) aktywowany siarczan

-    aminokwasy np. glicyną glutamina (sprzęganiu z glicyną podlega np. kwas salicylowy)

glutation

Czynniki wpływ-ające na biotransformację: wiek (noworodki, osoby w podeszłym wieku), płeć, dawkowanie, choroby, czynniki genetyczne, stopień odżywienia

Efekt pierwszego przejścia- metabolizm jakiemu ulega lek w wątrobie, zanim osiągnie on krążenie ogólne, występuje po doustnym podaniu; przykłady leków o dużym efekcie pierwszego przejścia: propranolol, paracetamol, nitrogliceryna, lidokaina

Prołek (prekursor leku)- substancja nieczynna, która w organizmie zostaje przekształcona w czynną postać; cele tworzenia proleków: ułatwienie podawania, poprawa właściwości technologicznych, farmakodynamicznych lub farmakokinetycznych.

Przykłady proleków:

Proiek	Postać czynna	Ce!
kwas acetylosalicylowy	kwas salicylowy	polepszenie wchłaniania w żołądku
etylobursztynian erytromycyny	erytromycyna	poprawa smaku
lewodopa	dopamina	przejście przez barierę krew- mózg
dekanian flufenazyny	flufenazyna	przedłużenie działania