GEOGRAFIA
A.
1. W skład geosystemu: „społeczeństwo-środowisko geograficzne" wchodzą dwa subsysteray, które cechuje:
niestabilność X odmienna organizacja X odmienne prawidłowości
□ stabilność i niezmienność D dezintegracja (nie sprawdzone)
2. Ekosystemy funkcjonują sprawnie i nie zakłócenie dzięki organizmom określanym jako:
X samoregulacja klimaks □ sozologia X kompensacja konwekcja
3. Wyróżniamy różne poziomy oddziaływania (interakcje) człowieka na środowisko naturalne. Które z wybranych zagraża środowisku w całości? Proszę postawić dodatkowy X.
X poziom osobniczy X poziom populacyjny poziom bazowy XX poziom społeczny 3 poziom redukcji
4. Determinizm geograficzny to pogląd przypisujący środowisku geograficznemu:
X nadrzędną rolę w rozwoju społeczno-gospodarczym □ pogląd, że środowisko geograficzne nie wpływa na rozwój społeczno-gospodarczy
□ pogląd, że środowisko geograficzne może przyspieszać lub opóźniać rozwój społeczno-gospodarczy zależnie od swoich możliwości
5. Przyrost naturalny we współczesnym świecie jest bardzo zróżnicowany. Wskaźnik przyrostu naturalnego ponad 20% mają:
O Niemcy □ Rosja O Chiny □ Polska X Nigeria X Egipt X Turcja X Uzbekistan
6. Cykl rozwojowy obszarów miejskich obejmuje kilka kolejnych faz. Jakie to fazy?
X urbanizacji X wzrostu □ retencji □ spadku □ refulacji r refundacji
□ stagnacji
Według Forestem cykl rozwojowy miasta trwa:
□ 35 lat 100 lat X 250 lat O ponad 500 lat
7. Reurbanizacja jest jedną z faz procesów urbanizacyjnych - która to faza? □10203X4
W fazie te następuje: X wzrost ludności peryferii X spadek ludności centrów
□ wzrost ludności centrów X modernizacja centrów (nie sprawdzone)
8. W procesach demograficznych przejścia (fazach rozwoju demograficznego) obserwujemy, że wskaźniki narodzeń i zgonów kształtują się odmiennie. W fazie Ii zwanej
0 fazą podstawową X fazą eksplozji demograficznej i fazą nasycenia wskaźnik urodzeń jest:
X b. wysoki O niski □ ujemny, osiąga on:
X ponad 40% 0 ponad 10% □ 0% wskaźnik zgonów jest:
□ b. wysoki X niski □ ujemny, osiąga on:
□ ponad 40% X około 10% □ 0%
9. W których krajach azjatyckich liczba ludności przekroczyła 100 min?
X Indonezja X Pakistan X Bangladesz X Japonia Filipiny □ Wietnam
□ Tajlandia □ Iran □ Korea Południowa u Mongolia
10. Jakie skutki pośrednie wywołuje migracja w obszarach odpływu?
X zaburzenia struktury wieku X zaburzenia(zakłócenia) struktury płci X obniża przyrost naturalny X wywołuje drenaż siły roboczej □ powoduje wzrost przyrostu naturalnego □ wzrasta produkcja rolna □ wzrasta dochód na
1 mieszkańca O następuje silny wzrost gospodarczy
11. Każda przestrzeń geograficzna ma pewne cechy fizyczno-przyrodnicze istotne w procesach gospodarczych. Cechy przyrodnicze:
X klimat X wysokości względne □ rozczłonkowanie linii brzegowej O fauna X wysokości bezwzględne X rzeźba terenu C tektonika □ litologia
□ użytkowanie gruntów X roślinność X gleby
12. W systemie osadniczym Polski wyróżniamy aglomeracje ukształtowane. Wskaż je wśród poniższych:
□ lubelska □ białostocka □ częstochowska X łódzka X krakowska X wrocławska X bydgosko-toruńska X szczecińska (te dwa nie wiadomo)
B.
1. Co oznacza termin „bonitacja środowiska” czy:
X ocenę jego działalności (jakości) I? zaburzenie [ przystosowanie środowiska do potrzeb gospodarki?
Wzajemne oddziaływania człowieka i środowiska nazywamy: monitoringiem środowiskowym U antropopresją X interakcją
2. Skutki gospodarczego oddziaływania na środowisko mogą być różne w zależności od tego czy powiększamy czy pomniejszamy pojemność ekosystemu, jakie typy skutków wyróżniamy:
□ sumaryczny X suplctywny D konwekcyjny X kompensacyjny
X redukcyjny X destrukcyjny □ interakcyjny □ sukcesyjny (nie
sprawdzone)
3. Przyrost naturalny w Polsce w latach 1980 - 1987 nieustannie rośnie □ stagnuje X spada
Poziom przyrostu naturalnego w Polsce w 1997 r. wynosił (2000 - 0,2%, teraz ok. 0%)
1,3% □ 73% X0,9%, które z województw cechuje ujemny przyrost naturalny?
X warszawskie 3 gdańskie X wałbrzyskie X wrocławskie X częstochowskie
□ elbląskie □ olsztyńskie 3 suwalskie X łódzkie (na pewno warszawskie, wrocławskie, łódzkie)
Regiony depopulacyjne w Polsce to inaczej obszary:
□ nadumieralności mężczyzn w wieku produkcyjnym X obszary migracji kobiet w wieku rozrodczym X obszary o ujemnym saldzie migracji i ujemnym przyroście naturalnym
4. W przestrzeni geograficznej wyróżniamy ważne dla gospodarki jej cechy fizyczne (które to cechy):
X wyniesienie nad poziom morza X rzeźba terenu X rozwinięcie linii brzegowej □ klimat □ gleby □ flora i fauna X deniwelacje (nie
sprawdzone)
5. W systemie osadniczym Polski wyróżniamy m.in. aglomeracje policentryczne, typowymi przykładami są:
! aglomeracja szczecińska X aglomeracja katowicka □ aglomeracja łódzka X aglomeracja gdańska □ aglomeracja wrocławska
6. Wielkie regiony demograficzne świata rozwijają się w sposób nierównomierny a nawet odmienny, które z czynników niżej wymienionych o tym decydują?
X polityka demograficzna □ migracje O tradycje □ poziom kultury X polityka migracyjna
7. W demograficznych procesach przejścia obserwujemy okres gdy wskaźnik urodzeń jest b. wysoki (ponad 40%), a wskaźnik zgonów b. niski (około 10%). Czy jest to:
X faza eksplozji demograficznej □ faza niskostacjonama?
8. Współcześnie na świecie obserwujemy kraje, w których przyrost naturalny jest b. wysoki - ponad 20%, które z wymienionych należą do grupy?
□ Chiny X Indie X Brazylia X Meksyk □ Japonia □ Rosja □ USA □ Kanada X Pakistan
9. Dwa najludniejsze kraje Afryki to:
□ RPA X Egipt X Nigeria O Liberia □ Niger O Algieria
10. Obszary wydzielone w przestrzeni geograficznej to
X regiony fizjograficzne □ ekonomiczne □ administracyjne
11. Mając na uwadze moment wytyczenia granic państwowych przed czy po
zasiedleniu i zagospodarowaniu nowych ziem wyróżniamy granice: (na
pewno wyprzedzające)
□ delimitowane □ pobudzające □ fizjograficzne X następcze X wyprzedzające
12. Deficyty wody są poważną barierą dla osadnictwa które z wymienionych obszarów świata cechuje deficyt wody?
X Gobi X Kalahari X Namib □ Jawa □ Jukatan X Kara-kum □ Bangladesz
□ Borneo
13. Naturalnymi barierami osadnictwa są:
□ bariera polityczna □ bariera technologiczna 3 bariera psychologiczna
□ bariera przestrzenna X bariera grawitacyjna X bariera świetlna X bariera wodna X bariera termiczna
W historycznym rozwoju ukształtowało się wiele typów miast. Najpowszechniej na wszystkich kontynentach występują niewielkie ośrodki handlowe i usługowe. Wśród dużych, często o bardzo różnorodnych i wyspecjalizowanych funkcjach, odrębny typ stanowią miasta górnicze i przemysłowe. Inny typ miast powstał w sąsiedztwie portów morskich i rzecznych. Dogodne warunki dla rozwoju miast stanowią miejsca krzyżowania się linii kolejowych. Jeszcze inne miasta rozwijały się pełniąc funkcje stołeczne. Wśród poniżej wymienionych, proszę wskazać cztery miasta portowe: (nie sprawdzone)
Tarnopol X Baton Rouge X Hamburg □ Mińsk X Hanaus X Hawr
□ Pilzno □ Bukareszt
W miarę postępu cywilizacyjnego stosunek człowieka do przyrody ulegał systematycznej zmianie. W procesie tym można wyróżnić co najmniej cztery etapy, które umownie określa się następująco. 1. zależność od przyrody, 2. walki z przyrodą, 3. współpracy z przyrodą, 4. kierowanie przyrodą Wśród poniżej wymienionych zjawisk i procesów proszę wskazać grupę tych, które są charakterystyczne dla 2 etapu:
□ mała liczebność populacji ludzkiej, wędrowny tryb życią przyrodniczy sposób żywienia się, człowiek stanowi składnik biocenozy
X pierwotne rolnictwo zaprzęgowe, karczowanie lasów, aktywizacja erozji gleb. rosnąca liczebność populacji ludzkiej
□ rosnąca gęstość zaludnienia, intensywniejszy rozwój rolnictwą świadomość potrzeby ochrony zasobów przyrody, uprawa krajobrazu
W badaniach geograficznych głównym celem jest ustalenie koncentracji zjawisk społeczno-ekonomicznych. Często stosowaną metodą jest krzywa Lorenza pozwala ona na:
□ przedstawienie układu regionalnego badanego zjawiska □ ukazanie dynamiki rozwoju badanego zjawiska X zbadanie odchyleń standardowych od średniej wartości badanego zjawiska
Stosowanie węgla oraz węglowodorów jako głównych źródeł energii jest jedną z przyczyn degradacji środowiska geograficznego. Ponadto surowce te należą do grupy zasobów, których ilość w litosferze jest ograniczona. W procesie wytwarzania energii elektrycznej coraz większe znaczenie mają „czyste” źródła energii oraz odnawialne źródła energii. Proszę wskazać wśród poniżej wymienionych, cztery kraje, które wykorzystują do wytwarzania energii elektrycznej energię geotermiczną
O Kanada X Włochy □ Holandia X Filipiny 3 Belgia U Norwegia X Nowa Zelandia X Stany Zjednoczone