geografia gospodarcza egzamin5

Jedną z metod przedstawiania kartograficznego zagadnień ilościowych w skali ciągłej jest metoda izolinii. Linie łączące na mapie punkty (uzyskane w drodze interpolacji) o jednakowej temperaturze powietrza to:

□    izohiety ¹ izobaty □ izohipsy X izotemiy V^! (S

Dla przedstawienia zjawisk, zdarzeń i obiektów w przestrzeni geograficznej j stosuje się różne metody kartograficzne. Wśród wymienionych poniżej proszę wskazać metodę, która pozwala ukazać przestrzenne zróżnicowanie natężenia zjawiska:

□    metoda zasięgów kartogram X metoda punktowa / l\ilir Powierzchnia użytków rolnych w Polsce stanowi 59,9% powierzchni ogólnej kraju. Wśród poniżej wymienionych proszę wskazać cztery kraje, w których wartość tego wskaźnika jest zbliżona lub większa od wskaźnika dla Polski:

X Argentyna Japonia □ Kanada X Australia X Grecja X Wielka Brytania

□    Norwegia O Szwecja

Najszerzej znanym i stosowanym w organizacji życia ekonomicznego jest podział przemysłu oparty o cechy technologiczne i funkcjonalne produkcji. Polega on na wyróżnieniu tzw. grup gałęziowych, gałęzi i branż przemysłu. Wśród grup gałęziowych występuje „przemysł elektromaszynowy”. Proszę wskazać, które z poniżej wymienionych gałęzi przemysłu należą do tej grupy gałęziowej?

X przemysł metalowy □ hutnictwo metali niezależnych □ przemysł odzieżowy X przemysł środków transportu □ przemysł paliw □ przemysł materiałów budowlanych

Miarą stopnia urbanizacji danego obszaru jest udział ludności miejskiej w ogólnej liczbie jego mieszkańców Wśród poniżej wymienionych, proszę wskazać cztery kraje o niskim poziomie urbanizacji (<50% ludności miejskiej):

n Argentyna X Bangladesz 1 Australia X Pakistan Szwecja I Japonia X Indonezja □ Egipt

Przyczyny nierównomiernego zasiedlenia ziemi są bardzo różnorodne. Wynikają one z warunków klimatyczno-glebowych i hydrograficznych, rozmieszczenia surowców mineralnych, ich wydobycia i przetwarzania. Jednym z mierników ukazujących nierównomierne rozmieszczenie człowieka jest wskaźnik gęstości zaludnienia. W roku 1991 średnia wartość tego wskaźnika wynosiła 40 osób/knr. Proszę wskazać, wśród poniżej wymienionych cztery kraje, w których wartość tego wskaźnika była ponad pięciokrotnie większa od średniej wartości tego wskaźnika dla świata:

X Belgia □ Polska Szwajcaria X Holandia Francja X Wielka Brytania n Austria X Korea Południowa

Miernikiem ukazującym zróżnicowanie tempa rozwoju liczby ludności świata jest czas podwajania się liczby ludności. Według prognoz demograficznych aktualna liczba ludności świata podwoi się w okresie około 40 lat Proszę wskazać, wśród poniżej wymienionych grupę regionów, w których czas potrzebny do podwojenia liczby ludności jest krótszy niż 40 lat:

X Afryka Pin., Azja Pld.-Zach., Ameryka Środkowa Europa Płn., Ameryka jbi., Europa Zach. □ Azja Wsch.. Europa Wsch., Australia i Oceania /(\>b W miarę postępu cywilizacyjnego stosunek człowieka do przyrody ulegał systematycznej zmianie. W procesie tym można wyróżnić co najmniej cztery etapy, które umownie określa się następująco: 1. zależność od przyrody, 2. walki z przyrodą, 3. współpracy z przyrodą, 4. kierowanie przyrodą. Wśród poniżej wymienionych zjawisk i procesów proszę wskazać grupę tych, które są charakterystyczne dla 1 etapu:

X mała liczebność populacji ludzkiej, wędrowny tryb życia, przyrodniczy sposób żywienia się, człowiek stanowi składnik biocenozy

□    pierwotne rolnictwo zaprzęgowe, karczowanie lasów, aktywizacja erozji gleb, rosnąca liczebność populacji ludzkiej

□    rosnąca gęstość zaludnienia, intensywniejszy rozwój rolnictwa, świadomość potrzeby ochrony zasobów przyrody, uprawa krajobrazu Najnowsza faza dynamicznie przebiegających procesów urbanizacyjnych w świecie rozpoczęła się w XIX w., przybierając w obecnym stuleciu rozmiary niespotykane w przeszłości. Cechą znamienną współczesnych procesów rozwoju miast jest wzrost liczby dużych miast oraz powstawanie różnych form ich przestrzennej koncentracji. Wśród poniżej wymienionych, proszę wskazać grupę cech charakterystycznych dla konurbacji:

X zespół jednostek osadniczych, który powstał z niezależnie od siebie rozwijających się miast i osiedli, najczęściej w związku z eksploatacją i przetwarzaniem surowców mineralnych

□    zespół jednostek osadniczych wykształcony i zdominowany przez jedno miasto. W zespole tym istnieją silne powiązania funkcjonalne, prowadzące do integracji społecznej i gospodarczej

strefa zurbanizowana powstała w wyniku przestrzennego zbliżania kilku aglomeracji miejskich, aż do zaniku granic krajobrazowych między nimi. Strefa ta w swoim rozwoju przestrzennym przekracza granice administracyjne, polityczne i państwowe

Przedmiotem działalności przemysłu jest wydobycie, bądź pozyskiwanie surowców mineralnych, roślinnych i zwierzęcych oraz przetwarzanie ich za pomocą obróbki fizycznej lub chemicznej, na wyroby gotowe służące potrzebom człowieka W sensie technicznym człowiek od zarania swoich dziejów uprawiał „działalność przemysłową”, kryteria społeczno-ekonomiczne pozwalają wyróżnić w tej działalności trzy podstawowe etapy: rzemiosło, manufaktura i przemysł. Wśród poniżej wymienionych proszę wskazać grupę cech, która charakteryzuje rzemiosło:

X praca ręczna, brak podziału pracy, produkcja jednostkowa większa skala produkcji, podział pracy, praca ręczna 11 daleko posunięty podział pracy, powszechne użycie maszyn, masowość produkcji

W procesie ciągłego odtwarzania liczby ludności (reprodukcji ludności) można wyróżnić wiele modeli. Do roku 1750 ludność świata rozwijała się według tradycyjnego modelu, od roku 1750 zaczyna występować w wielu populacjach nowoczesny model reprodukcji ludności. Oba rodzaje reprodukcji różnią się pod wieloma względami. Wśród niżej wymienionych wskazać grupę cech charakterystycznych dla tradycyjnego modelu reprodukcji ludności:

G niska i stabilna rozrodczość, długie przeciętne trwanie życia, stacjonarna struktura ludności według wieku, niska i stabilna umieralność X wysoka i stabilna rozrodczość, wysoka i niestabilna umieralność, progresywna struktura ludności według wieku, krótkie przeciętne trwanie życia

O bardzo niska rozrodczość, regresyjna struktura ludności według wieku, rosnąca umieralność, ujemny przyrost naturalny

W historycznym rozwoju ukształtowało się wiele typów miast. Najpowszechniej na wszystkich kontynentach występują niewielkie ośrodki handlowe i usługowe. Wśród duZych. często o bardzo różnorodnych i wyspecjalizowanych funkcjach, odrębny typ stanowią miasta górnicze i przemysłowe. Inny typ miast powstał w sąsiedztwie portów morskich i rzecznych. Dogodne warunki dla rozwoju miast stanowią miejsca krzyżowania się linii kolejowych. Jeszcze inne miasta rozwijały się pełniąc funkcje stołeczne. Wśród poniżej wymienionych, proszę wskazać cztery miasta górnicze:    (nie sprawdzone)

X Kiruna □ Mińsk X Workuta O Ankara X Carro Boliwar □ Bejrut

□    Hamburg X Krzywy Róg

Uporządkowanie środowiska przyrodniczego jako bardziej stabilnego zyskuje szerszą aprobatę niż uporządkowanie płynnego środowiska społeczno-gospodarczego. W literaturze często spotykany jest podział środowiska przyrodniczego na 3 typy (lesisty, pośredni i nieurodzajny) wśród, których wyróżnia się 9 stref. Wśród poniżej wymienionych, proszę wskazać strefy zaliczane do typu pośredniego:

X borealna tundra X sawanny 13 równikowa

Stosowanie węgla oraz węglowodorów jako głównych źródeł energii jest jedną z przyczyn degradacji środowiska geograficznego. Ponadto surowce te należą do grupy zasobów, których ilość w litosferze jest ograniczona. W procesie wytwarzania energii elektrycznej coraz większe znaczenie mają „czyste” źródła energii oraz odnawialne źródła energii. Proszę wskazać wśród poniżej wymienionych, cztery kraje, które ponad 50% energii elektrycznej wytwarzają w hydroelektrowniach:

X Kanada X Francja □ Holandia X Brazylia Belgia Li Norwegia D Wielka Brytania X Austria

W roku 1990 produkcja energii elektrycznej na jednego mieszkańca świata osiągnęła poziom 2118 kWh. Wielkość tego wskaźnika charakteryzuje się znacznymi dysproporcjami przestrzennymi. Proszę wskazać, wśród poniżej wymienionych, cztery kraje, w których wartość tego wskaźnika jest ponad pięciokrotnie większa od średniej światowej:

X Norwegia    □ Brazylia X Kanada □ Niemcy X Szwecja X Stany

Zjednoczone □ Polska O Wielka Brytania

Zmiany w strukturze ludności zawodowo czynnej, które dokonały się w Polsce przez ostatnie 50 lat wynikały z przeobrażeń społeczno-ekonomicznych. Udział zatrudnionych w I sektorze gospodarki narodowej Polski w tym okresie wykazywał stałą tendencję:

X malejącą □ rosnącą □ stagnującą

(^Rezultatem prac uogólniających są teorie lokalizacji. Wśród poniżej wymienionych, proszę wskazać nazwisko autora, który jako pierwszy przedstawił hipotetyczne rozmieszczenie różnych rodzajów produkcji rolnej wokół jednego centralnie zlokalizowanego miasta - rynku zbytu:

□    A. Weber □ A. Losch il W. Isard X J.H. Thunen

Geografia zaliczana jest w niektórych klasyfikacjach do nauk idiograficznych. w innych do nomologicznych. Proszę wskazać, wśród poniżej wymienionych, grupę cech charakterystycznych dla nauk idiograficznych:

X słowny i kartograficzny opis, rejestracja faktów i zdarzeń, rejestracja różnych technologii pozyskiwania użytków ze środowiska geograficznego Q uporządkowany opis zmiennego charakteru powierzchni Ziemi, uogólnienie, dclimitacja regionów

□    twierdzenia geograficzne oparte o badania złożonych struktur i procesów, teoretyczne konstrukcje i analizy wykonane za pomocą aparatury matematycznej, możliwość praktycznego zastosowania (nie sprawdzone)