Ćwiczenie I
PROMIENIOWANIE I AKTYNOMETRIA
W środowisku hodowlanym na zwierzęta gospodarskie oddziaływuje różnego rodzaju promieniowanie, które może poohodzić z- przestrzeni pozaziemskiej, jak i z ziemi ze sztucznych źródeł. Cłównym źródłem promieniowania pozaziemskiego jest Słońce i przestrzeń kosmiczna. Promieniowanie słoneczne tylko w niewielkiej ilości dociera do powierzchni kuli ziemskiej. Ponadto część tego promieniowania jest odbita od powierzchni ziemi i rozproszona w atmosferze, a część pochłaniana przez ziemię.
Do powierzchni ziemi dociera widmo promieniowania słonecznego o długości fali od 150 nra do 4000 nmX^. Promieniowanie o długości fali od 150 nm do 400 nm to promieniowanie niewidzialne - ultrafioletowe /UV/, stanowi ono średnio 1% widma słonecznego. Promienie o długości fali od 400 nm do 760 nm, będące światłem widzialnym,to 39% widma tego promieniowania. Promienie o długości fali powyżej 760 nm do 4000 nm to promieniowanie podczerwone /IR/, mające działanie cieplne /rys. 1/.
AOOOnm 740 nm 400 nm 320 nm 200 nm
-1-*-1-1-1-1-►
IK= 40*. W= 394 UVA UVD UVC
Rys. 1. Zakresy fal promieniowania słonecznego: IR - inter radium /promieniowanie cieplne/, W - promieniowanie widzialne, UV - ultrafiolet /promieniowanie pozafiołkowe/
Promieniowanie ultrafioletowe dzielimy na 3 frakcje:
- frakcję A o długości fali od 400 nm do 320 nm; są to fale przenikające przez zwykłe szkło i mające słabą zdolność wywoływania odczynu nimi eniowego,
- frakcję B od 320 nm do 280 nm, tzw. promienie Dorno nie przenikające przez szkło, posiadające zdolność przeprowadzania prowitamin D w witaminy, posiadają właściwość wywoływania odczynu rumieniowego z następową pigmen tac ją skóry oraz słabe działanie bakteriobójcze,
- frakcję C.od 280 nm do 150 nm, posiadającą silne działanie bakteriobójcze, bakteriostatyczne i onkogenne; nie dochodzi ona prawie wcale do powierzchni ziemi.
Skład poszczególnych frakcji promieniowania ultrafioletowego w widmie słonecznym docierającym do powierzchni ziemi w naszej szerokości geograficznej przedstawia się następująco: A : B : C Jak 1500 : 1 : 0,00001.
1nm - nanometr /10~ m/ ® 1 n^im /milimikrometr/