Image035

3.2. Ocena stanu odżywienia

W celu rzeczywistej oceny stanu odżywienia osoby lub populacji, należałoby wykonać szereg badań związanych /: oznaczeniem stężenia wszystkich związków zawartych w płynach ustrojowych i tkankach, określeniem strukturalnego i funkcjonalnego stanu organizmu (z uwzględnieniem przebytych chorób) ora/ szczegółową oceną sposobu żywienia w dłuższym przedziale czasowym. W praktyce wykazano jednak, ze zakres prowadzonej oceny nie musi hyc aż tak szeroki, /.alcży on od celu badań, rodzaju i liczebności badanej grupy, jej sytuacji żywieniowej oraz występowania lub możliwości wystąpienia zagrożeń zdrowotnych. Przy wyborze metody do oceny stanu odżywienia obowiązuje zasada, by ocenę tę rozpoczynać od badań wstępnych, przy użyciu prostych i łatwo dostępnych metod.

W ocenie stanu odżywienia stosuje się aktualnie cztery podstawowe rodzaje badań: wywiad i badania ogólnolekarskie. badania antropometryczne, badania biochemiczne oraz statystykę demograficzno-żywieniową.

Do najbardziej możliwych do przeprowadzenia w warunkach sali ćwiczeń należą badania antropometryczne, polegające na pomiarach rozmiarów ciała i jego składu. Parametry te cechują się jednak dużą zmiennością indywidualną i osobniczą. Ludzie o podobnej masie ciała mogą znacznie różnić się jego składem, podobnie jak utrzymywanie przez jednostkę, przez dłuższy okres czasu, stałej masy ciała nic jest równoznaczne z. brakiem zmian jego składu.

Biorąc pod uwagę pomiary rozmiarów ciała wzrost i masa ciała, należą one do najczęściej stosowanych w ocenie stanu odżywienia. Na ich podstawie można zbudo-w-ać wicie różnych wskaźników, określanych jako wskaźniki wzrost owo-wagowe, które ułatwiają ocenę i interpretację otrzymanych wyników. Do najbardziej przydatnych w tym zakresie zalicza się wskaźnik Ouctelcta. nazywany wskaźnikiem masy ciaia BM1 (Body Mass Index), który określa względną masę ciało, niezależnie od jego wysokości Wykazano, że wskaźnik ten dobrze koresponduje z w ieloma wskaźnikami stanu zdrowia. Szczególnie gdy zawarty jest w zakresie tzw. należnej masy ciała. Pojęcia opierającego się na wynikach badań epidemiologicznych, dotyczących związków przyczynowo skutkowych pomiędzy masą ciała a występowaniem takich chorób jak nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, cukrzyca insulinoniezalcżna

i wicie innych. Należy jednaki nęj budowie ciała i w różnym nic może być identycznie należ Biorąc pod uwagę ocenę: i pozostałej reszty, określanej ja zawartości obu składowych, mais W ogólnym składzie ciała doj mięśniowej i innych tkanek miast do masy tkanki tłusz śni ową oraz tkankę tłuszczową rj Wykazano, zc pomiar masy tka ocenie zaburzeń metabo ocenie przystosowania organizmu (tog żywienia. Aktualnie znanych jest ł Prostą, nieinwazyjną metodą o tkanki tłuszczowej na podstawie] skane wyniki, przy zastosowaniu! średnio i pośrednio do wylk kowitego lub beztłuszczowej mnsyj przy ocenia składu ciała znajduje j pomiarze bioimpcdancji clcktni Do oceny stanu odżywienia tw ich podstawie oblicza się wsi obwodu talii do obwodu bioder. Wartość wskaźnika WHR wył madzenia tkanki tłuszczowej i «y| u kobiet \VHR>0.8) i obwodowa (tli no. że otyłość brzuszna, cechująofl jamy brzusznej, jest skorelowana z | zaliczyć można niedokrwiennąch noniezależną. hiperlipoprotemeimćil

148