img020

Rys. 2.2 Przykładowe dane z badania efektu terapeutycznego dwóch Icków wraz z dopasowanymi równoległymi prostymi regresji. Kółeczkami oznaczono dane dotyczące leku pierwszego, krzyżykami — leku drugiego.

Bez zastosowania odpowiednich przekształceń wstępnych uzyskanie takich wyników nie byłoby możliwe. Pozioma odległość M równoległych prostych obrazujących zależność efektu terapeutycznego (chodzi (u o przekształcony czas przeżycia) od stężenia leku (a właściwie od logarytmu jego stężenia) jest nazywana logarytmem stosunku mocy. Zwykłe jeden z leków (np. pierwszy w naszym przykładzie — por. rys. 2.2) traktuje się jako standardowy i służy on jako baza porównawcza dla leku drugiego — testowanego. M jest równe różnicy logarytmów stężeń wywołujących ten sam efekt terapeutyczny, czyli Iogarytmowi stosunku tych stężeń. Po antylogarytmowaniu wielkości M uzyskamy więc liczbę mówiącą, ile razy większe stężenie leku standardowego w stosunku do stężenia leku badanego jest konieczne dla osiągnięcia tego samego efektu. Stanowi to pewną miarę efektywności Icku badanego, który (jak to ma miejsce w naszym przypadku pokazanym na rys. 2.2) wymaga mniejszej dawki dla tego samego efektu, czyli daje lepszy efekt przy tej samej dawce.

2.4 Przekształcenia frakcji

W badaniach skuteczności leków bądź w ocenie szkodliwości środków trujących często uzyskujemy dane w postaci frakcji, przy czym frakcje te wypełniają cały przedział od 0 do 1.

20