img059

59

noj na punkcie A i z reflektora centrowanego rud. punktem B. Kadajaik dalmierza wysyła ■s kierunku punktu 2 wiązkę światła zmodulowanego, która po odbiciu od reflektora przybywa do odbiornika. Wyznaczanie odległości 1 -= AB polega na pomiarze różnioy fa2 modulacji światło przyohodzącogo do odbiornika (po przejściu drogi ARA) i światła opuszczającego w tym momencie nadajnik.

Zasięg omawianych dalmierzy jest różny dla poszczególnych modeli i wynosi praktycznie od kilku metrów do kilku kilometrów podczas dnia oraz do 50 km w nocy. Dokładność dalmierzy elektrooptycznych jest większa niż dalmierzy mikrofalowych. Błąd standardowy pomiaru jest wyrażany wzorem ogólnym (41), ale a wynosi tutaj od 0,5 cm (3C3) do 1,5 cm (BOD-1), zaś współczynnik b - od 1 do 2 cm. Błąd względny waha się od 1 ; 100 000 do 1 j 1 000 OCO.

V ostatnich latach skonstruowano dalmierze elektrooptyczne z diodami luniniscencyjnymi, emitującymi promieniDwanie podczerwone. Przyrządy te są małe, lekkie 1 przystosowane do pomiaru krótkich odległości, dzięki czemu nadają się Ad powszechnego zastosowania w geodezyjnych pomiarach szczegół owych. Zasięg ich wynosi od O do 1 - 9 Sma. a średni błąd pomiaru odcinka nie przekracza £o,5 - ^2 cm. I7śród tych dalmierzy można wymienić następujące typy przyrządów: Wild DI 10 Distomat (Szwajcaria), SD 514 (ZSRR), BOK 2000 (H3D) , kA 100 (Anglia), Sil 11 1 S 2COO (HFK) .

Dalszy rozwój dalmierzy elektrcoptyczach idzio w kierunku zastosowania laserowego źródła świśtła, którego własność! takie, jak monochroma-tyczność, spójność, duża energia wiązki, klerunkowość, duża czystość odbioru sygnału, zapewniają podniesienie dokładności i ułatwiają wykonywanie pomiarów (wiązką światła odbija się od dowolnego przedmiotu bez pomo-'•cy reflektora). I7śród pierwszych dalmierzy elektrooptycznych laserowych nożna wymienić dalmierz Geodollte (vJSA) o zasięgu do 50 km i dokładności pomiaru 1:1 ODO OOO, następnie AGA T.aser - Geoilmofcer Model S (Szwecja) o.za3ięgu od 15 & do 60 km i dokładności pomiaru odcinka m^ = (6 ma +

+ 1»10~^& 1), gdzie 1 Y/yrażone jest a mm. Dalmierz Geodolite jest przystosowany również do dokładnych pomiarów wysokości z samolotów, nawet przy dużych szybkościach samolotów odrzutowych.-

^niki pomiarów dalmierzami elektromagnetycznymi należy poddać redukcjom: fizykalnej i geodezyjnej (geometrycznej).

Rysunki 61 - 65 przedstawiają następujące dalmierze. Rysunek 61 przedd stawia dalmierz mikrofalowy 3G 10 - produkcji Politechniki '.terazawakiej. Rysunek i b przedstawia- dalmierz elektrooptyczny SOK. 2000 z zastosowaniem światła w podczerwieni lub światła widocznego - produkcji NRD. E^-sunck 65 prezentuje dalmierz elektrooptyczny AGA — produkcji szwedzkiej wraz z systemem reflektorów. I7a rysunku 64 widoczny jest elektroniczny