img251

251

tO Poniary wy kocyka® pod złamią

Geodezyjna metody pomiarów wsfcainików deformacji wykonywane pod ziemią w dostępnych wyrobiskach górniczych nie odbiegają w zasadzie od metod stosowanych, na powierzchni, z wyjątkiem pomiarów deformacji szybu. Stąd zarówno ur pomiarach osiadań punktów rozmieszczonych t stropie lub w spągu wyrobisk górniczych, jak również w pomiarach odkształceń właściwych czy przesunięć zmieniają eię w zasadzie warunki pomiaru, a nie ich treść, co przy opisie zasad pomiarów szybowych zostanie bardziej uwypuklone.

Pomiary szybowe

.Przez geodezyjne pomiary odkształceń w szybie należy rozumieć periodyczne dokonywanie obserwacji zmian położenia punktów (rozmićazozouych w górotworze) _t występujących na skutek działania eksploatacji podziemnej. Zmiana ich położenia w czasie względem siebie, obserwowanego np* w trójwymiarowym układzie współrzędnych, obrazuje wiele występujących zjawisk zacbodząoyoh w ezybie, zarówno w zakresie prawidłowego funkcjonowania sjtfbu, jak i skutków eksploatacji, fią fco odkształcenia właściwa, deformacje kształtu przekroju, względne lub bezwzględne wychylenia osi szybu Cprzesunięcie), zalany długości rury szybowej, jaj skręcenie itp, Można śmiało powiedzieć, że metody geodezyjne, aozkolwiek jeszoze niedoskonałe, mają tu możliwość wszechstronniejaztgo badania zjawisk zachodzących wskutek podziemnej eksploatacji.

* pomiarach szybowych wyróżnia się dwie zasadnicze grupy czynności, a mianowicie: pomiary przesunięć 1 odkształceń poziomych oraz pomiary dla określenia wlelkośol osiadań 1 odkształceń pionowych, W grapie pierwszej dominują pomiary kątowo-liaiowe wykotywane na obserwowanych horyzontach górotworu, zaś w grupie drugiej - pomiary zaliczana do pomiarów głębokości. szybu.

Obydwie grupy zalicza się do trudnych czynności geodezyjnych zarówno z uwagi aa samą pracę w azyble, jak. 1 na ograniczony czas wykorzystania szybu dla przeprowadzenia pomiarów. Wnikliwe opracowanie projektu obserwacji pod względem technicznym, organizacji pomiarów 1 ich dokładności, niemal odrębnego dla każdego obiektu, należy do głównych zadań miernicze go, zapewniając sprawna przeprowadzenie pracy.

Pomiary deformacji grupy pierwszej opraco*uje się w układzie względnym, ap. układ odniesienia w rejonie najniższej partii szybu, podlegającej prze ale szczenion, lub w układzie bezwzględnym, opartym na stałych punktach dowiązania na powierzchni bądź w wyrobiskach górniczych* Przeniesienie kierunku i współrzędnych przez opuszczone w szybie piony, pomierzenie koniecznych elementów figur nawiązania l elamentów stałej sieci obserwacyjnej w poszczególnych poziomach obserwacyjnych rozwiązuje