80614 img251 (7)

251

b) Pomiary wykonywane pod złamią

Geodezyjne metody pomiarów wskaźników deformacji wykonywane pod ziemią w dostępnych wyrobiskach górniczych nie odbiegają w zasadzie od metod stosowanych aa powierzchni, z wyjątkiem pomiarów deformacji szybo. Stąd zarówno w pomiarach osiadań punktów rozmieszczonych w stropie lub w spągu wyrobisk górniczych, jak również w pomiarach odkształceń właściwych czy przesunięć zmieniają eię w zasadzie warunki pomiaru, & ule ich treść, co przy opisie zasad pomiarów szybowych zostaoie bardziej uwypuklona.

Pomiary szybowe

-Przez geodezyjne pomiary odkształceń w szybie należy rozumieć periodyczne dokonywanie obserwacji zmian położenia punktów (rozmieszozony co w górotworze) _t występujących na skutek działania eksploatacji podziemna J. Zmiana ich położenia w czasie względem siebie, obserwowanego np. w trójwymiarowym układnie współrzędnych, obrazuje wiele występujących zjawisk zaobodząoyoh w szybie, zarówno w zakresie prawidłowego funkcjonowania szybu, jak i skutków eksploatacji. Są to odkształcenia właściwe, deformacje kształtu przekroju, względne lub bezwzględne wychylenia osi szybu Cprzesunięcie), zalany długości rury szybowej, jej skręcenie itp. Można śmiało powiedzieć, to metody geodezyjne, aczkolwiek jeszcze niedoskonałe, mają tu możliwość wszechstronniejszego badania zjawisk zachodzących wskutek podziemnej eksploatacji.

pomiarach szybowych wyróżnia się dwie zasadnicze grup? czynności, a mianowicie: pomiary przesunięć 1 odkształceń poziomych oraz pomiary dla określenia wielkości osiadań 1 odkształceń pionowych, 7? grapie pierwszej dominują pomiary fcątowo-liaiowe wykocę'wane na obserwowanych horyzontach górotworu, zaś w grupie drugiej - pomiary zaliczana do pomiarów głębokości. szybu..

Obydwie grupy zalicza się do trudnych czynności geodezyjnych zarówno z uwagi na samą pracę w ozyble, Jafc. l na ograniczony czsb wykorzystania asybtt dla przeprowadzenia pomiarów. Wnikliwe opracowania projektu obserwacji pod względem technicznym, organizacji pomiarów i ich dokładności, niemal odrębnego dla każdego obiektu, należy do głównych zadań miernicze go, zapewniając sprawna przeprowadzenie prący.

Pomiary deformacji grupy pierwszej opracowuje się w układzie względnym, np. układ odniesienia w rejonie najniższej partii szybu, podlegającej przemieszczeniom, lub w układzie bezwzględnym, opartym na stałych punktach dowiązania na powierzchni bądź w wyrobiskach górniczych. Przeniesienie kierunku i współrzędnych przez opuszczone w szybie piony, pomierzenie koniecznych elementów figur nawiązania l elementów stałej si*-ci obserwacyjnej w poszczególnych poziomach obserwacyjnych rozwiązuje