IMGˆ90

IMGˆ90



12

Oświata I Wychowańie

Fot Marian Kaśkiewicz

wÅ‚asnych informacyjnych koncepcji samodzielnie poszukiwać coraz doskonalszych rozwiÄ…zaÅ„ w zakresie ochrony spoÅ‚ecznego zdrowia przez ochronÄ… przed zagrażajÄ…cym nieÅ‚adem Å›rodowiska biofizycznego i psychospoÅ‚ecznego.

1. Osobowość współczesnego nauczyciele

Każdy nauczyciel, nie tylko akademicki, musi być czÅ‚owiekiem o wyrazistej, dojrzaÅ‚ej osobowoÅ›ci. Każdy sÄ…dzi o sobie, że takÄ… wÅ‚aÅ›nie osobowość posiada. Ale to oczywiÅ›cie nieprawda. Każdy z nas, zarówno z doÅ›wiadczeÅ„ uczniowskich, jak i studenckich wie najlepiej, że raczej wlÄ…kszość niż mniejszość nauczycieli stanowili ludzie bezbarwni, nieciekawi, maÅ‚o twórczy, odbÄ™bnia-jÄ…cy swe obowiÄ…zki, nie cieszÄ…cy siÄ… naszym autorytetem, chyba Å¼e byÅ‚ to autorytet wynikajÄ…cy z przewagi pozycji. Jestem przeÅ›wiadczony, że gdyby byÅ‚o inaczej, gdyby nauczyciele w zdecydowanej wiÄ™kszoÅ›ci odpowiadali pozytywnemu wzorcowi, jakiego oczekujemy od mistrza, Å›wiat zapewne wyglÄ…daÅ‚by lepiej niż wyglÄ…da.

Nijaki, bezbarwny, pozbawiony dojrzalej osobowoÅ›ci nauczyciel. egocentryk i egoista wykazuje nie tylko skÅ‚onność do formowania osobowoÅ›ci uczniów na ksztaÅ‚t I podobieÅ„stwo swoje, ale też dążność — niekiedy usilnÄ… — aby te osobowoÅ›ci byÅ‚y podobne, tylko jeszcze sÅ‚absze, gdyż nad takimi można jako tako panować. Trzeba bowiem sobie powiedzieć, co rzadko podnosi pedagogika, że w procesie nauczania i w relacjach nauczyciel - uczeÅ„ wystÄ™puje również element wÅ‚adzy i walki o niÄ…. Jest to wstydliwa, może chorobliwa strona wychowania, wystÄ™pujÄ…ca zawsze tam, gdzie nauczyciel nie ma dojrzaÅ‚ej osobowoÅ›ci.

2. Nauczyciel - uczeń

Niekiedy można być doprawdy wybitnym specjalistÄ…, a—wÅ‚aÅ›nie z przyczyn charakterologicznych — przeciÄ™tnym lub zÅ‚ym nauczycielem. Każdy nauczyciel zdaje sobie sprawÄ™, że przekazujÄ…c wÅ‚asne doÅ›wiadczenie, wiedzÄ™, umiejÄ™tnoÅ›ci, pracuje w pewnym sensie przeciwko sobie.

Jeżeli nauczycielowi uda siÄ™ przekazać w krótkim czasie o wiele mÅ‚odszemu uczniowi wszystko, co najlepsze, czego zdobyciu poÅ›wiÄ™ciÅ‚ caÅ‚e życie, to trafiajÄ…c na ucznia odpowiednio zdolnego może mleć pewność, iż sam wyksztaÅ‚ciÅ‚ sobie konkurenta, który go może wkrótce usunąć w cieÅ„. Na tym w gruncie rzeczy 2asadza siÄ™ postÄ™p, że uczniowie przerastajÄ… mistrzów. Nie ma też wiÄ™kszej satysfakcji dla nauczyciela niż obserwowanie rozwoju swoich uczniów.

PowoÅ‚aniem każdego nauczyciela jest sÅ‚użyć postÄ™powi. Jego potawa powinna być przeto innowacyjna, a nie wyÅ‚Ä…cznie odtwórcza, zgodna z pragmatykÄ…, jakÄ… on sam przejÄ…Å‚ od swoich nauczycieli lub ze sztywnych i przestarzaÅ‚ych regulaminów. Jest wiÄ™c jego spoÅ‚ecznym przeznaczeniem dążenie do ksztaÅ‚cenia uczniów, którzy go przerosnÄ… etycznie i intelektualnie. Być może tkwi w tym jakiÅ› dramat wewnÄ™trzny ludzi, którzy swój zawód traktujÄ… serio. Dla nauczyciela o dojrzaÅ‚ej osobowoÅ›ci jest to zrozumiaÅ‚e i naturalne, choć nie musi być Å‚atwe i proste.

W moim przekonaniu nauczyciel powinien uczynić wszystko, żeby ksztaÅ‚cić nie tyle nastÄ™pców, ile konkurentów. Wbrew pozorom nie musi to być dziaÅ‚anie przeciwko sobie. JeÅ›li nauczyciel naprawdÄ™ osiÄ…gnie taki stopieÅ„ Å›wiadomoÅ›ci i tak wÅ‚aÅ›nie bÄ™dzie dziaÅ‚aÅ‚, wówczas sam stanie wobec wielkiej szansy, gdy bÄ™dzie usiÅ‚owaÅ‚ sprostać przerastajÄ…cemu go uczniowi.

Tak jak nauczyciel może pociÄ…gać i dopingować swoich uczniów, tak samo możliwe sÄ… procesy odwrotne. Nauczyciel akademicki, który wyksztaÅ‚ciÅ‚ godnego siebie konkurenta, zazwyczaj zdolny jest dać z siebie o wiele wiÄ™cej także jako uczony niż w przypadku, gdyby czujnie zapobÅ‚egaÅ‚^byt szybkiemu rozwojowi i wyzwoleniu ucznia na samodzielnego badacza.

Ryzykuję twierdzenie, że jest to warunek osiągnięcia przez nauczyciela-uczonego pełnych własnych możliwości twórczych.

3. Etyka zawodu nauczyciela

Nie 9Ä…dzÄ™. by należaÅ‚o w jakiÅ› szczególny sposób wyodrÄ™bniać etykÄ™ nauczyciela, naukowca czy uczonego. Etyka jest jedna, ogólnoludzka, dajÄ…ca siÄ™ w swych podstawach sprowadzić do wspólnego mianownika, do głównych przykazaÅ„ wielkich religil czy dojrzaÅ‚ych systemów filozoficznych. Jeżeli wiÄ™c mielibyÅ›my rozważać o etyce nauczyciela, a nie po prostu o etyce czÅ‚owieka, jedynym uzasadnieniem mogÅ‚oby być przeÅ›wiadczenie, że nauczyciel nie może poprzestać na obiegowych wykÅ‚adniach elementarnych norm etycznych. (Na przykÅ‚ad nie akceptować dziaÅ‚aÅ„ przeciwko zdrowiu i życiu czÅ‚owieka wyÅ‚Ä…cznie na podstawie tego, że wpojono mu przykazanie „nie zabijaj").

Powinien Jednak posiadać coÅ›. co nazwaÅ‚bym innowacyjnÄ… potrzebÄ… czynienia dobra, czyli powinien, w cytowanym przykÅ‚adzie, posiadać nie tylko zestaw potocznych argumentów przeciwko zabijaniu lub szkodzeniu ludzkiemu zdrowiu, ale innowacyjne koncepcje, jak urzeczywistniać zasadÄ™ egalitaryzmu biologicznego i spoÅ‚ecznego.

KtoÅ›, kto naucza innych, mu9l sam aktywnie szukać odpowiedzi na podstawowe pytania dotyczÄ…ce sensu życia oraz argumentów na rzecz postawy humanistycznej i humanitarnej. Nie może bowiem tak być. żeby humanizm nauczyciela byÅ‚ albo nieÅ›wiadomy, albo uzależniony od aktualnych doktryn, trendów, ukÅ‚adów etc.

Kto przeżyÅ‚ tyle lat ile Ja. i pamiÄ™ta skutki wychowania mÅ‚odzieży w Hitlerjugend, temu nie muszÄ™ tÅ‚umaczyć, do czego prowadzi wychowanie oparte na pseudoetyce wyprowadzanej prymitywnie z doktryny ideologicznej.

Nigdy I nikt nie powinien rąylłć etyki z doraźną propagandą. Ale nauczyciel powinien być na to szczególnie uwrażliwiony. Akcentują to tak mocno, ponieważ nauczycielom pod tym wzglądem daleko na ogół do Ideału. Jeszcze groźniejsze są Inne sytuacje I ich konsekwencje; wyznawanie


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
IMG?86 Oświata i Wychowania 22 Oświata i Wychowania 22 Fot Janusz Cydzik Fot Bogdan Mazur procesu uc
Historia myśli pedagogicznej jako nauki Wychowanie pierwotne Działalność oświatowo - wychowawcza w
skanuj0026 (120) Szkoła 10 „instytucja oświatowo-wychowawcza, zajmująca się kształceniem i wychowywa
Podręcznik dopuszczony do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania i
2012-08-12 13:44 [fot: PAP/EPA]Tak stopniaÅ‚y korzyÅ›ci spÅ‚acajÄ…cych kredyty we frankach E] PoÅ‚eć
12.    DziaÅ‚alność wychowawcza organizacji mÅ‚odzieżowych. 13.
Podręcznik dopuszczony do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania i
Maj 2020 Numer 104 ISSN 2299-96UFinansejednostek oÅ›wiatowych i wychowawczych PRAKTYCZNE ROZWIÄ„Z
37 Oświata. Wychowanie. Szkolnictwo. Wykorzystywanie wolnego czasu 37.016 Przedmioty nauczania w szk
* 4 godz. ćwiczeń warsztatowych realizowanych w placówkach oświatowo-wychowawczych. - blok II - zaję
Zebranie Delegatów Sekcji OÅ›wiaty i Wychowania NSZZ „Solidarność" Regionu PÅ‚ockiego 4
oświata i wychowanie oraz edukacyjna i opieka wychowawcza 846,0 I 32,6% I +11,25* drogi i komunikacj

więcej podobnych podstron