Dawki nawozów potasowych ustala się na podstawie aktualnej zasobu, ści gleby w ten składnik oraz jego zawartości standardowej dla określonej idjl (tab. 4). W mniej precyzyjny sposób poziom nawożenia tym składnikiem określić w oparciu o znajomość wymagań pokarmowych roślin (tab. 14) i zawan^ dostępnych form tego składnika w glebie (tab. 17).
TAlftA 17. Oawki potasu pod rośliny warzywne zależnie od wymagań pokarmowych m
i zasobności gkby (Pudełski, I9IM)
Zawartość dostępnych foctn składnika («gdmJ) |
Zalecane dawki składnika (kg ha•) | |
rośliny o normalnych wymaganiach pokarmowych |
rośliny o dużych wymaganiach pok*| mowych oraz normalnych wymigam*! pokarmowych z uprawą przed-1 jwpJooi. | |
<110 |
220 |
340 |
110-140 |
170 |
290 |
140-175 |
120 |
140 |
>175 |
nawożenie zbędne |
nawożenie zbędne |
Nawozy potasowe są typowymi nawozami przed,siewnymi, gdyż potas jen stosunkowo dobrać zatrzymywany przez kompleks sorpcyjny gleby. Źródłem potasu w nawozach mineralnych są jego sole chlorkowe lub siarczanowe (tab. 18), zaś wy. bór odpowiedniej formy nawozu zależy od gatunku uprawianej rośliny Pod rosimy chlorkolubne. do których zaliczają się: seler, burak ćwikłowy, szpinak i szpary lepiej użyć formę chlorkową nawozu. Można ją także stosować pod inne rośliny niewrażliwe na nadmiar chlorków, do których należy większość gatunków warzyw Niektóre rośliny, jak: cebula, fasola, pomidor, papryka, ogórek, dyma, /iernauk. korzystniej reagują na nawożenie solami siarczanowymi, gdyż nadmiar chlorków obniża ich plon. W razie konieczności użycia pod nie soli chlorkowej, wysiewy należy jąjcsienią, co umożliwi wypłukanie znacznej ilości chlorków poza zasięg systemu korzeniowego, jeszcze przed rozpoczęciem wegetacji roślin. Potas z nawozów mineralnych wykorzystyw any jest zwykle w około 60%.
TABELA IB. Asortyment nawozów potasowych
Magnez odgrywa ważną rolę w metabolizmie roślin jako składnik chlorofilu onz aktywator wielu enzymów biorących udział w procesie fotosyntezy, oddycha-pil i syntezy białek. Rośliny dobrze odżywione zawierają przeważnie 0,3-0,8% Mg «suchej masie. Niedobór magnezu objawia się zahamowaniem wzrostu roślin oraz nierównomiernym rozmieszczeniem chlorofilu między nerwami liści, tzw. chlorozą bici. Objawy te występują na starszych liściach, z których przy niedoborze magnesu jest on przemieszczany do liści młodszych. Braki tego składnika występują naj-częściej na glebach lekkich, o małym kompleksie sorpcyjnym, i których jest łatwo wymywany oraz przy intensywnym nawożeniu potasem, ograniczającym jego pobieranie pracz rośliny.
Przy zawartości powyżej 60 mg Mgdm' w glebie lekkiej, 80 mg Mgdm’ t glebie średniej i 120 mg Mg dm1 w glebie ciężkiej, nawożenie tym składnikiem nic jest potrzebne. Wystarczające ilości magnezu występują w glebach systematyczne nawożonych obornikiem. Poprawę zaopatrzenia roślin w magnez można uzyskać. stosując zawierające ten składnik nawozy potasowe (kalimagnezja, kainit), azotowe (saletrzak magnezowy), fosforowe (superfosfat prosty z magnezem) bądź częściowo zastępując nawozy wapniowe, służące do odkwaszania gleby, nawozami wapniowo-magnezowymi. Do nawozów zawierających magnez jako podstawowy składnik pokarmowy należą: siarczan magnezowy, kizeryt, saletra magnezowa i roi-nug (ttb. 19).
TAIEIA19. Asortyment nawozów magnezowych
Nazwa nawozu Wzór chemiczny |
Zawartość (%) | |||
MgO |
_ MS |
inne składniki | ||
Dobrze rozpuszczalne w wodzie | ||||
Siarczan magnezowy |
|MgS0.7H20 |
16 |
9.6 | |
Kuoyt |
1 MgS04Hj0 |
29 |
19.4 |
K-4,0 |
Saletra magnezowa płynna |
MgtNO,). |
13 |
U |
N-9,4 |
Słabo rozpuszczalne w wodzie | ||||
Rolmag40 |
|MgCO, |
40 |
24 | |
RobnagAO |
I MgCO.MgO |
00 |
36 |
Intensywne nawożenie azotem, fosforem i potasem prowadzi do wzrostu plonu, ale równocześnie wyczerpuje glebę z mikroelementów, których zawartość może być niewystarczająca, zwłaszcza na polach, gdzie nie stosuje się obornika. Mikroskładnikami nic powinno się nawozić bez uprzedniego wykonania analizy gleby, gdyż szkodliwy może być nie tylko niedobór, lecz także ich nadmiar w glebie i roślinie, zważywszy, że Fe, Mn, Cu i Zn są metalami ciężkimi. Tymczasowe, stan-
ł
m