70 Karol Jakubowicz
Telewizja kablowa
Pod koniec 1994 r. zezwoleniami telekomunikacyjnymi Państwowej Agencji Radiokomunikacyjnej dysponowało 542 operatorów sieci kablowych. Liczbę abonentów telewizji kablowej szacuje się na około 2 min (liczba ta obejmuje odbiorców anten zbiorowych, służących do odbioru telewizji satelitarnej). W KRRjT zarejestrowało się 148 operatorów sieci kablowych, dysponujących ok. milionem gniazdek. Sieci oferują od siedmiu do 30-40 kanałów.
Sieci kablowe rozprowadzają polskie programy telewizyjne (w tym mają ustawowy obowiązek rozprowadzania programów telewizji publicznej) oraz zagraniczne programy satelitarne7, zwłaszcza te, które nadawane są za pośrednictwem satelitów ASTRA (patrz poniżej). 32 operatorów sieci kablowych uzyskało koncesje na rozpowszechnianie we własnym systemie oryginalnego programu telewizyjnego. Niezależnie od tego wiele z nich rozpowszechnia program (m.in. filmy i seriale) zestawiony przez polską firmę ATV. Powstała też inna firma Pro Cable, zestawiająca polskojęzyczny program udostępniany sieciom kablowym na kasetach. ATV wystąpiła do KRRiT o koncesję na rozpowszechnianie tego programu (dostarczanego operatorom kablowym na kasetach) w 48 sieciach o ok. 100 000 gniazdek. Szacuje się, że w istocie program ten rozpowszechniany jest przez ok. 100 sieci kablowych, dysponujących ok. 500 000 gniazdkami. Także Pro Cable wystąpiła o koncesję. Podobną działalność uprawia firma Polska Telewizja Muzyczna Do podjęcia jej przygotowuje się amerykańska firma Home Box Office, która w Stanach Zjednoczonych drogą satelitarną udostępnia sieciom kablowym znane programy filmowe.
Obecnie w Polsce można oglądać programy m.in. z następujących satelitów:
Astra 1A, IB, 1C(iwkrótce ID); IntelsatóOl (27,5 W;), 602 ((63 E), 604(60E), 702 (1 W);
Kopemikus 1; Eutelsat II F3 (16 E); F2 (10 E); FI (13 E), F4 (7 E); Tele-X/Sirius;
Telcom 28; TDF1/2; TV S AT 2.
Łącznie z satelitów tych nadaje się blisko 200 programów, z czego 59 kodowanych w różnych systemach. Oprócz programów nadawców polskich (TV Polonia, POLSAT) oraz programu POLONIA 1, przeniesionego na satelitę po zamknięciu 12 lokalnych stacji pirackich, stanowiących sieć POLONIA 1, nadawana jest także polska wersja programu FILM NET „The Complete Movie Channel". Program ten jest elementem szerszej oferty firmy Multichoice, obejmującej także kanały Country Musie Tclevision, Discovery, The Adult Chan-1OU przykładu w ramach 30 kanałów PoUkiejTelewizii Kablowe j S. A. można odbierać programy BBC, RAI UNO. NBOSuperchannel, CM T, Di*cover, MTV, DSP, CNN, Deutsche Welle, Cartoon NetWork, Eurosport nel, The ChildreiTs Channel, QVC. Trwają obecnie prace nad rozprowadzaniem dekoderów oraz pozyskiwaniem możliwości rozprowadzania programu w polskich sieciach kablowych. W przyszłości także pozostałe programy Multi-choice mają być udostępnione w wersji polskójęzycznej. Filmnet nadaje także odpowiednie wersje językowe tego programu do Węgier, Czech, Słowacji, Słowenii i Chorwacji.
Na marzec 1996 r. zaplanowano uruchomienie polskojęzycznej wersji językowej programu Eurosport, który miał dotąd w sumie 8 wersji językowych, a oprócz polskiej zamierza stworzyć także wersję czeską, węgierską i rosyjską. Początkowo polskie tłumaczenie ma być dodawane do 3-4 godzin programu dziennie, by z czasem osiągnąć 10 godzin dziennie.
Także na marzec 1996 r. zaplanowano uruchomić program RTL-7, przeznaczony dla widowni polskiej kanał z rodziny programów RTL, dostępnych w wielu krajach europejskich.
Tygodniowy zasięg (przez co rozumie się oglądanie danego programu przez co najmniej 15 minut w tygodniu) najbardziej popularnych kanałów satelitarnych w listopadzie 1994 r. ilustruje poniższa tabela, oparta na badaniu przeprowadzonym przez Ośrodek Badania Opinii Publicznej na reprezentatywnej próbie ogólnokrajowej ludności powyżej 15 roku życia.
Nazwa kanału |
zasięg tygodniowy (w %) ogółu badanych |
MTV |
8 |
Eurosport |
7 |
RTL |
52 |
SAT1 |
4f8 |
PR07 |
4j5 |
DSF |
22 |
TNT/Cartoon NetWork |
12 |
VIVA |
1.6 |
3SAT |
0.7 |
ARD/ZDF |
OfS |
SkyNews |
0.4 |
RAI UNO |
0.4 |
TV5 |
02 |
Euronews |
02 |
NBC Superchannel |
02 |
Badania widowni telewizyjnej pozwalają m.in. ustalić jak widzowie dzielą czas przeznaczony na oglądanie telewizji między różnych nadawców. Badanie zrealizowane przez Ośrodek Badania Opinii Publicznej w dniach 8-14 stycznia 1996 r. na losowej reprezentatywnej próbie 1421 osób dały wyniki podsumowane w poniższej tabeli (jest to zestawienie danych tygodniowych).