K 514b

Rys. 2 Rozmieszczenie elementów na płytce

drukowanej (skała 1:1)

dy na linii utrzymuje się napięcie w granicach od 48V do 60V (w zależności od typu centrali telefonicznej). Tak duże napięcie powoduje, że dioda D1 C18 zostaje wprowadzona w stan przewodzenia polaryzując dodatnio bazę tranzystora T1, co powoduje jego zadziałanie. Kondensator C1 podczas ładowania powoduje zwłokę przy włączeniu i wyłączeniu tranzystora T1. Działający tranzystor T1 powoduje dołączenie bazy tranzystora T2 do masy układu, co jednocześnie powoduje jego zablokowanie i odcięcie zasilania dla pozostałej części układu.

Drugi stan pracy nastąpi w chwili, gdy w wyniku podniesienia słuchawki aparatu telefonicznego na linii obniży się napięcie do wartości około 12-l5V. W tym momencie dioda D1, która dotychczas była w stanie przewodzenia, przestaje przewodzić. Tranzystor jeszcze przez chwilę pracuje podtrzymywany napięciem z kondensatora C1. Po chwili jednak jak kondensator się rozładuje T1 przestaje przewodzić. Baza tranzystora T2 przestaje być zwierana do masy przez tranzystor T1 i spolaryzowana dodatnio poprzez rezystor R2 100K, co powoduje wprowadzenie T2 w stan przewodzenia i jednoczesne podanie napięcia zasilającego na generator oraz wzmacniacz w.cz. Z chwilą otrzymania napięcia przez generator, rozpoczyna on swą pracę generując sygnał w.cz. o częstotliwości zależnej od cewki L1 oraz pojemności C5 i C9. Sygnał m.cz. pochodzący z linii telefonicznej moduluje generator. Następnie jest wzmacniany w jednostopniowym wzmacniaczu wykonanym na tranzystorze T4 2N3563. Montaż i uruchomienie

Schemat montażowy płytki drukowanej wraz z rozmieszczeniem elementów przedstawiony został na rysunku 2. Wzór płytki jest nieskomplikowany, więc nie powinno być problemów z jej wykonaniem. Najlepiej jednak skorzystać z oferty darmowych płytek drukowanych, szczegóły w każdym numerze NE.

Niewielka ilość elementów sprawia, że koszt układu w stosunku do jego możliwości jest niewielki. Montaż rozpoczynamy od wykonania cewek L1, L2. L3. W tym celu najlepiej użyć drutu srebrzonego bAg 0,5 -1mm. Jeżeli nie dysponujemy takim drutem wystarczy zwykły drut nawojowy emaliowany DNE 0.5 - 1mm. Od "biedy" możemy użyć zwykłego drutu montażowego tzw. "krosówki" o średnicy 0,3 -0,5mm. Należy wtedy eksperymentalnie dobrać liczbę zwojów. W modelowym układzie

- L1 - 5zwojów na średnicy 5mm DNE 0,8-0.9mm

■ L2 - 6 zwojów na średnicy 5mm DNE 0,8-0.9mm

■ L3 - 8 zwojów na średnicy 5mm DNE 0.8-0.9mm Najlepiej jednak cewkę L1 nawinąć na karkasie z rdzeniem aluminiowym, co spowoduje, że będziemy mieć możliwość dość dokładnego dostrojenia nadajnika. Po nawinięciu cewek montujemy je na płytce drukowanej. Przed lutowaniem należy dokładnie oczyścić końcówki z emalii i pobielić je cyną. Zly styk może powodować uciekanie częstotliwości lub spowodować. że układ nie będzie pracował.

Po wlutowaniu elementów indukcyjnych montujemy pozostałe elementy układu. Przy montażu kondensatorów C5,C6,C7.G8 ich końcówki powinny być możliwie najkrótsze. Ostatni etan montażu to osadzenie w płytce elementów półprzewodnikowych M1. D1 ,T1*T4. Po zmontowaniu całości układu możemy przystąpić do jego uruchomienia. Wstonnię możemy to uczynić bez podłączania układu do lin»r telefonicznej. Chodzi przede wszystkim o sprawdzenie działania generatora w.cz. wraz ze wzmacniaczem. W tym celu należy między emiter T2, a masę układu dołączyć baterię 9V biegunom dodatnim do emitora T2. Tak włączona bateria zapewni zasilanie czelni nnnorałora i wzmacniacza. Strojenie nadajnika odbywa się poprzez regulowanie trymerem C9 G-25pF luh poprzez wkręcanie i wykręcanie aluminiowano rd7nnia z cewki. Odsłuchu możemy dokonać na każdym odbiorniku radiowym zakresu UKF. Do oslateczoeoo uruchamiania układu musimy dysponować linia loMnmczną. W tym celu przy odłożonej słuchawce arm^rniu telefonicznego dołączamy układ dó zacisków ^,i,ni^wych, miernikiem uniwersalnym mierzymy naniO''^ir* na rezystorze R4 1k (powinno wynosić. 0V). Następnie podnosimy słuchawkę. Naniecie na linii p^inno się zmniejszyć z 48V - 60V dn około 1?-i5V » mierzymy napięcie na rezystorze R^i fpowinno wv^nr>rdć nrj 3 do 5V). Po tych czynnościach wystarczy tom’’ skali odbiornika radiowego odszukać czeJdniii^ńć, na której pracuje nadajnik. Jeżeli częstotliwo-^ pokrywa się ze stacją radiową, należy delikatnie 'rumorem C9 6-25pF od-stroić się od niej.

Układ podłączony do linii miofnnicznej może przez wiole miesięcy pracować nm potrzebując zewnętrznego zasilania. Prosta konsl'«*krra sprawia, że wykonanie układu jnsi możliwe każdego elektronika

amatora.

Spis eicnic-.-ilów		rKisi
Rezystory:		fy - 1/łf
m • ituk		^f°. i W
02 - l?ł		' n ■ 1RVMER
R3 • 100
IM. U		11
RD - IW
R6 • 10k
R7..1/k‘		r 1 . luli otyowiednik
- 390		’>•
R9 ICC<		'••• • P>""F;018
Kondensatory:
Cl ICii»/bOV		11 - ONE 0.80.9rnm
C2 • ICW		¹2 - DNE 0.8-0.9mm
C3 - m		■" r!,-xnni DNE 0.3 0,9mm
ci - mr		“t -
C5 • 27{jF		U..'*. r,1/\|.((