moje62

starcza nojyych członków nie tylko dla własnej grupy, ale i dla całego społeczeństwa.

Dostarczając społeczeństwu pracowników i wzmagając siły twórcze i wytwórcze, spełnia tiw. funkcję produkcyjną, choć w sposób zmodyfikowany w stosunku do wzorów z ubiegłych wieków, gdy warsztat produkcyjny znajdował się na terenie domu.

Spełnia także funkcje usługowo-opie-k u ń c z a. zapewniając wszystkim codzienne usługi (wyżywienie, czystość mieszkania, odzieży itp.) oraz opiekę tym członkom rodziny, którzy nie są w pełni samodzielni wskuten choroby, wieku — jak dzieci i Starcy — czy wskutek kalectwa bądź z innych przyczyn.

Rodzina wprowadza w społeczeństwo nowych obywateli, przekazując im język, podstawowe wzory zachowania obowiązujące w danym społeczeństwie, zwyczaje, obyczaje, wprowadza ich w świat wartości moralnych i wartości kultury. Kontroluje przy tym zachowanie swych członków. Funkcja socjalizująca rodziny przejawia się nie tylko w stosunku do dzieci, które dzięki wzrastaniu w rodzinie wrastają w społeczeństwo, ale i współmałżonków, gdyż proces dostosowywania się ich w małżeństwie jest procesem socjalizującym.

Rodzina spełnia też funkcję, którą nazwiemy psychohigieniczną, a która zapewnia członkom poczucie stabilizacji, bezpieczeństwo, równowagę emocjonalną, możliwość wymiany emocjonalnej, a także warunki dla rozwoju osobowości. Rodzina przyczynia się zatem do wzmocnienia równowagi psychicznej, dobrego nastroju swych członków, którzy są obywatelami społeczeństwa.

Funkcja ta rzadko jest określana jako psy-chohigieniczna. Częściej mówi się w tym przypadku o funkcji emocjonalnej lub o funkcji ekspresji uczuć, zrozumienia i uznania lub

M

rozładowania napięć emocjonalnych bądź funkcji stabilizującej, zapewniającej członkom rodziny poczucie bezpieczeństwa itp. Wydaje się, że słusznie będzie, jeśli różne te funkcje określimy jednym mianem funkcji psychohigienicz-nej, jak to zrobiliśmy wyżej. Wskazuje ona na te czynniki, z którymi związana jest narmonia życia psychicznego obywatela, jaką osiąga dzięki wzrastaniu i życiu w rodzinie. Rodzina przez wypełnienie tej funkcji przyczynia się do ugruntowania i kultywowania zdrowia psychicznego w społeczeństwie.

Obok zadań na rzecz społeczeństwa rodzina ■spełnia równocześnie ( zadania wobec swych |

n

£

5.

I członków] a to głównie dzięki zaspokajaniu ich różnego typu potrzeb, biologicznych, ekonomicznych i psychospołecznych. Zaspokajanie tych potrzeb członków w obrębie rodziny wiąże się z wyżej wymienionymi zadaniami na rzecz makrostruktury. Jednakże wyodrębniamy je, żeby zwrócić uwagę na ich psychospołeczny charakter, związany z funkcjonowaniem rodziny jako małej grupy naturalnej.

W małżeństwie zaspokajane są potrzeby seksualne męża i żony, co pozostaje w związku z funkcją prokreacyjną.

Dzięki możliwości zarabiania przez członków rodziny zaspokajane są ich potrzeby ekonomiczne'— posiadania niezbędnych zasobów materialnych.

Rodzina zaspokaja też potrzeby bytowe oraz opiekuńcze członków, przy czym zostaje zaspokojona zarówno potrzeba troszczenia się o innych, jak i doznawania opieki.

Podobnie potrzeby rodzicielskie chowania dzieci, związane z funkcją socjalizującą spełnianą na rzecz społeczeństwa, znajdują zaspokojenie w obrębie rodziny.

Równocześnie w rodzinie zaspokajane są potrzeby emocjonalne: miłości i przyna-

37

4.'