107
Klasyfikacja odmian toczenia może być dokonywana na podstawie zróżnicowanych kryteriów:
1) w zależności od położenia osi obrotu:
- toczenie poziome (zwane powszechnie toczeniem),
- toczenie pionowe,
2) w zależności od toczonej powierzchni:
- toczenie powierzchni zewnętrznych (zwane również toczeniem zewnętrznym lub obtaczaniem),
- toczenie powierzchni wewnętrznych (zwane również wytaczaniem lub roztaczaniem),
3) w zależności od wzajemnego usytuowania kierunków podstawowych ruchów toczenia:
- toczenie wzdłużne zewnętrzne i wewnętrzne, gdy kierunek ruchu pomocniczego jest równoległy do osi toczenia (rys. 6.4),
- toczenie stożkowe zewnętrzne i wewnętrzne, gdy kierunek ruchu pomocniczego przecina się z osią toczenia (rys. 6.5),
- toczenie poprzeczne zewnętrzne i wewnętrzne, gdy kierunek ruchu pomocniczego jest prostopadły do osi toczenia. Można tu wyodrębnić toczenie czołowe oraz toczenie wcinające. Toczenie czołowe zewnętrzne i wewnętrzne może być wykonywane od osi toczenia (toczenie czołowe odśrodkowe) lub do osi toczenia (toczenie czołowe dośrodkowe) (rys. 6.6). W ramach wcinania wyróżnia się przecinanie, podcinanie i wcinanie kształtowe (rys. 6.7),
a)
Rys. 6.4. Schemat toczenia wzdłużnego: a) zewnętrznego, b) wewnętrznego
Rys. 6.5. Schemat toczenia stożkowego: a) zewnętrznego, b) wewnętrznego