MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA
65. Za określenie sposobu przenoszenia dwóch chorób po i w .
Nazwa choroby |
Typowy sposób przenoszenia choroby |
AIDS |
drogą płciową, przez transfuzję zakażonej krwi, przez iniekcję za pomocą niesterylnej igły lub strzykawki, wcześniej wykorzystanej przez chorą osobę (wystarczy wymienić jeden sposób) |
Choroba Creutzfeldta-Jacoba |
spożycie mięsa lub innych produktów z wołowiny pochodzącej od bydła chorego na BSE |
Gruźlica |
drogą kropelkową |
Grypa |
drogą kropelkową |
Grzybica |
przez kontakt z obuwiem lub urządzeniami używanymi przez chorego |
Borelioza |
przez kleszcze |
:: hormonalna - wytwarza hormony uczestniczące w utrzymaniu ciąży, np. gonadotropinę kosmówkową; ochronna
- stanowi barierę dla niektórych (nie wszystkich) czynników chorobotwórczych i szkodliwych dla dziecka. Za każdą z trzech dowolnych funkcji po iw .
61. Komórki macierzyste mają duże możliwości wyboru sposobu różnicowania iw .W medycynie są wykorzystywane do wytwarzania tkanek, a w przyszłości - zapewne
- także narządów, które będzie można przeszczepić potrzebującemu ich pacjentowi iw .
62. W dymie papierosowym znajduje się wiele substancji powodujących uszkodzenie DNA. Wzrost liczby uszkodzeń DNA powoduje wzrost częstości mutacji, w tym także w genach odpowiedzialnych za przekształcenie komórki normalnej w komórkę nowotworową iw l:.
63. We wczesnych stadiach choroby komórki nowotworowe nie mają jeszcze zdolności do tworzenia przerzutów, czyli przemieszczania się do nowych miejsc i inicjowania nowych guzów. Pozwala to na zlokalizowanie choroby w jednym miejscu i skuteczne zastosowanie środków o działaniu lokalnym, np. leczenia operacyjnego lub leczenia promieniowaniem o wysokiej energii ;1W:.M:.'.
64. Antybiotyki działają zazwyczaj na te etapy szlaków metabolicznych, które występują wyłącznie w komórkach bakteryjnych (np. penicylina hamuje syntezę substancji tworzących ścianę bakteryjną). Dlatego są zabójcze dla bakterii, a względnie nieszkodliwe dla gospodarza iw :.
66. Tlenek węgla wiąże się z hemoglobiną, która w takiej postaci traci zdolność do wiązania się z tlenem. Wówczas tlen nie dociera do komórek organizmu, wskutek czego komórki obumierają -W: i! .
-dr | ||
D |
DD |
Dd |
'■ : ; $ |
Dd |
dd |
H : |
h E | |
H |
HH |
Hh |
h |
Hh |
hh |
BC |
Bc |
bC |
bc | |
BC ; |
BBCC |
BBCc |
BbCC |
BbCc |
Bc |
BBCc |
BBcc |
BbCc |
Bbcc |
bC |
BbCC |
BbCc |
bbCC |
bbCc |
bc |
BbCc |
Bbcc |
bbCc |
bbcc |
a) AA, AAbb; b) Aa, AaBb iw
2L Gamety organizmu Ff: F i f iw ; gamety organizmu Ffgg: Fg i fg iw .
3. Za poprawne uzupełnienie szachownicy iw . Stosunek genotypów DD : Dd : dd -> 1: 2: 1 iw .
4. Genotypy: HH, Hh
5. Za poprawnie skonstruowaną szachownicę Punnetta
iw .Za wskazanie genotypu hh . = > .
6. Za poprawny zapis szachownicy Punnetta .diw.*■.
Podwójne homozygoty recesywne będą stanowić 1/16 potomstwa 1 W ; .
7. a. Nosicielem genu na dystrofię jest matka 1 iw
b. Allelu na dystrofię mięśniową nie ma dziecko 3 iw .
8. Nukleotyd iw . 1 -fosforan iw ^-organiczna zasada azotowa (lub zasada azotowa) iw .
9. a) TGAACGTTICGGATATCTTGA
b) UGAACGUUUCGGAUAUCUUGA < -iw :1.
20