MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA
32. Za podanie fizjologicznych konsekwencji rozpuszczalności 5 za podanie wszystkich litero
wych skrótów nazw witamin 1 pa . Przykład:
Grupa witamin |
Fizjologiczne konsekwencje rozpuszczalności |
Literowy skrót nazwy witaminy |
Rozpuszczalne w wodzie |
nie gromadzą się w orga-nizmie, jest na nie stale zapotrzebowanie organizmu, nie grozi hiperwitaminoza |
C |
Bi | ||
b,2 | ||
Rozpuszczalne w tłuszczach |
istnienie możliwość groma-dzenia zapasów w organi-zmie, grozi hiperwitaminoza |
A |
D | ||
E | ||
K |
zaburzenia) < W';; . c. Przykład wyjaśnienia: podstawą regulacji wydzielania tarczycy jest sprzężenie zwrotne ujemne. Gdy brak jest hormonów tarczycy (z powodu braku jodu), wydzielanie hormonu stymulującego tarczycę (TSH) nie jest hamowane. Intensywne wydzielanie tego hormonu prowadzi do przerostu nabłonka wydzielniczego i powiększenia się gruczołu ..............
23. 1-b, 2-d, 3-a, 4-e, 5-c, 6-b. Za każde dwa
właściwe przyporządkowania po .
24. Etapy badania:
1) zmierzenie stężenia glukozy na czczo;
2) zjedzenie śniadania (bogatego w węglowodany);
3) zmierzenie stężenia glukozy 2 godziny po posiłku.
Za każdy etap badania po I .
25. a. Stres jest reakcją organizmu na wysiłek fi
zyczny (ciężka praca, walka, ucieczka) lub psychiczny (realne lub spodziewane poczucie zagrożenia) organizmu Umożliwia przeżycie trudnych
warunków, zaburzających homeostazę, ma znaczenie adaptacyjne . b. Przykłady czynników
stresogennych: ; i czynniki wewnętrzne; fizjologiczne (np. uraz, ból, krwotok, wysiłek fizyczny, zakłócenie funkcji narządów); : psychiczne (poczucie zagrożenia, negatywne uczucia - gniew, złość, strach, lęk, wstręt); i środowiskowe (bardzo wysoka lub niska temperatura itp.). Za jeden przykład
■:i I pfet ■; .
26. a. Wniosek: u osoby 2. nie działa insulina -osoba 2. jest chora na cukrzycę i j£<i . b. Po posiłku wzrasta poziom glukozy (wchłanianie), co jest głównym sygnałem do wydzielenia insuliny. Poziom glukozy się obniża 1 pa . Przyczyną cukrzycy może być brak insuliny lub brak jej receptorów w komórkach docelowych i pa .
27. a, c, d. Za każde z trzech poprawnie wybranych zdań po , i i p€ ;:.
28. a. 1 - linia Z, 2 - miofilament aktynowy, 3 -miofilament miozynowy, 4 - sarkomer. Za poprawne opisanie schematu 1p& . b. Na schemacie powinny być oba rodzaje miofilamentów tej samej długości, wsunięte między siebie. Skróceniu ulegają sarkomery, dzięki czemu kurczą się miofibryle. Za poprawny rysunek i .
12 3 4
29. Przykłady: : i łowy z zasadzki - pająki, larwy mrówkolwa, szczupaki i wiele innych ryb drapieżnych, węże jadowite, jastrzębie, liczne koty. Małe wydatki energetyczne, sporadyczny sukces; r łowcy ścigający - ośmiornice, liczne ryby, sokoły, wilki, li-kaony, gepardy. Duży jednorazowy wydatek energetyczny. Duży łup zdobyty przez niektóre ssaki zbiorowym wysiłkiem może starczyć na dłużej. Za każdą z wymienionych strategii po tpfa .
10. Przykłady: hamująco na pobieranie pokarmu działa rozciągnięcie żołądka i sygnały motoiyczne z jego mechanoreceptorów; ;;;! sygnały metaboliczne, związane ze spadkiem poziomu glukozy, aminokwasów i kwasów tłuszczowych we krwi, działają pobudzająco na łaknienie; ; sygnały z termoreceptorów o spadku temperatury pobudzają apetyt, natomiast sygnały o wzroście temperatury - hamują łaknienie. Za każdy z wymienionych sygnałów po .
21. Aminokwasy egzogenne: niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT); j j witaminy. Za każdą z wymienionych grup związków po :: ■.
33. a. Pokarm pełnowartościowy to taki, który pokrywa wszelkie aktualne ilościowe i jakościowe zapotrzebowanie osobnika na składniki pokarmowe iia . b. Przykłady: : j wysiłek fizyczny (wyczerpuje rezerwy energetyczne ustroju); warunki klimatyczne (przy niskich temperaturach apetyt jest większy, wzrasta także zapotrzebowanie na składniki wysokoenergetyczne, ponieważ np. u organizmów stałocieplnych straty ciepła do otoczenia muszą zostać zrównoważone); v płeć i stan fizjologiczny osobnika (np. samice ptaków w okresie nieśności, ssaków zaś w okresie ciąży i karmienia mają zwiększone zapotrzebowanie na wapń); 1 wiek (u osobników młodocianych, budujących tkanki występuje większe zapotrzebowanie na materiały budulcowe niż u osobników dorosłych, które mają tylko zachować istniejące struktury). Za każdy z dwóch czynników po : .
76