Obraz

9ins;W)

Niema! cały okres panowania Karoia wypełniony był wojnami toczonymi na rubieżach i poza pranir.ami ief?o naństwa. Podr^as nannwania nrzpnrnwadził 54 kamnanii wniprmvrh a nnłnwip 7 nich przewodził osobiście. W trakcie walk z zamieszkującymi Półwysep Iberyjski Arabami (m.in. w 778 i 795 roku) oraz Sasami (779-804) zdołał rozszerzyć swe nanowanie na obszarze od rzeki Fhro w Hiszpanii aż za Ren. W granicach imperium znalazły się też samodzielna dotąd Bawaria oraz północna i środkowa Italia, dokąd wvruszvł na wezwanie Daoieża. Po złamaniu ootegi Longobardów ogłosił sie ich władcą. Zwierzchnictwo Karoia uznać musiały również plemiona słowiańskie znad Łaby i Soławy fw latach 782 i 789). W latach 791-796 wolska Karola rozbiły chanat Awarski, który zagrażał zarówno Frankom, jak i Słowianom.

Monarchia Karola Wielkiego obejmowała pod koniec jego panowania obszar liczący ponad milion km². W szczvtowvm okresie rozwoiu imoerium Karola Wielkiego obeimowało terenv dzisieiszvch:

Francji (bez Bretanii)

Belgii

Holandii

Austrii

Szwajcarii zachodnich Niemiec

północnych Włoch Korsyki

oraz północno-wschodnią część Hiszpanii i Baleary.

Administracja w tak ogromnym państwie była niezwykle trudna. Utrzymany został funkcjonujący ieszcze za Merowingów oodział na ziemie oraz oowiaty. ale obok niego worowadzono hrabstwa iako mniejsze jednostki terytorialnego zarządu, które podlegały urzędnikom mianowanym i odwoływanym orzez władcę. Na kresach monarchii zorganizowano marchie, na czele których stanęli margrabiowie o szerokich kompetencjach wojskowych. Marchie te (Duńska, Friulska, Hiszpańska, Bretońska, Panońska) - bvłv zaoora militarna blokuiaca ludom oogańskim i muzułmanom wsteD na ziemie państwa karolińskiego.

Karo! Wielki i papież Hadrlan 1

Sukcesy militarne uczyniły z Karola najpotężniejszego władcę Europy Zachodniej. Zbudowane przez niego imoerium. zamieszkane orzez ludność romańska i germańska, zróżnicowane ood względem gospodarczym i społecznym, było w praktyce zlepkiem wielu podbitych plemion i ziem, w których nie wvgasłv ani poczucie odrębności, ani tęsknota za samodzielnością. Świadomy tego władca próbował