Dokonany wybór prac obejmuje cały ponadczterdziestoletni okres mojej twórczości naukowej. Dzieli się on na sześć części, wyodrębnionych ze względu na zakresy tematyczne studiów w takiej kolejności, w której zaistniały one w moim dorobku naukowym. Na początku zamieszczono kilka prac z zakresu dialektologii sensu latiore, od tej bowiem dyscypliny zaczynała się moja droga naukowa i tej problematyki dotyczyły moje pierwsze publikacje w 1972 r. Następnie mamy wybór studiów dotyczących polszczyzny poza granicami kraju i języka środowisk polonijnych. Problematyką tą zajmuję się już lat czterdzieści (od 1976 r.). Dział trzeci stanowią prace dotyczące zagadnień stylistyki, retoryki, glottopolityki i translatoryki. Towarzyszą im (w części czwartej) opracowania z zakresu kultury języka i poprawności językowej, polityki językowej i glottodydaktyki. Oba te zakresy tematyczne, zakorzenione w językoznawstwie stosowanym, obejmują znaczny fragment moich publikacji, poczynając od przełomu lat 70. i 80. XX wieku zarówno w ujęciu synchronicznym, jak i diachronicznym. To ostatnie zostało wyeksponowane w części piątej, dotyczącej - ogólnie rzecz ujmując - historii języka. Ta problematyka występowała w moich publikacjach od początku, co wiązało się z moją pracą dydaktyczną, ale osiągnięcia, które uważam za najważniejsze, znajdują wyraz w publikacjach z ostatniego dziesięciolecia wieku ubiegłego i początków wieku bieżącego. Wreszcie część szóstą stanowią prace z zakresu leksykologii i leksykografii, zaznaczone wyraźnie w moim dorobku od końca lat 80. ubiegłego stulecia, z których najważniejsze powstały w ostatnim dwudziestoleciu. O dokładnych danych chronologicznych informują noty bibliograficzne, zamieszczone na końcu każdej części, a także przypisy.
Zestawiony w ten sposób kilkutomowy zbiór prac dedykuję pro memoria wszystkim tym, których interesuje ta problematyka. Jest w tym sformułowaniu pewna nuta melancholii, ponieważ wiem, że liczba polonistów i slawistów, filologów i kulturoznawców nie rośnie współcześnie w takim zakresie, w jakim chcieliby to widzieć przedstawiciele dyscyplin humanistycznych. Jest w tym również pewien element egocentryzmu, ponieważ wiem, że są to jedne z moich ostatnich książek, a jako człowiek należący do „pokolenia papieru" w publikacji książkowej widzę ukoronowanie wysiłków i osiągnięć badawczych.
6