P1000469

Większość substancji organicznych występujących w wodach naturalnych i ściekach można utlenić dwuchromianem potasu w środowisku kwasu siarkowego (K₂Cr₂(>7    H2SO4). Metodą

dwuchromianową oznacza się ChZT (ChZT_Cr) zanieczyszczonych wód naturalnych i ścieków, dla wód czystych i wód o ChZT < 20 mg0₂/dm³ metoda dwuchromianowa nie ma zastosowania. W przypadku wód wodociągowych i naturalnych nie zanieczyszczonych, w których ChZT nie przekracza 100 mg0₂/dnv stosuje się metodę nadmanganianową. Oznaczenie ChZT metodą nadmanganianową (ChZTwn) nosi nazwę tradycyjną - utlenialność lub zgodnie z literaturą angielską indeks nadmanganianów^'. Przez utlenialność wody lub ścieków rozumie się ilość miligramów tlenu pobraną przez badaną próbkę w przeliczeniu na 1 dm\ podczas ogrzewania jej na łaźni wodnej przez 30 minut z nadmanganianem potasu (KM11O4) w obecności określonej ilości kwasu lub zasady.

Jeżeli próbka zawiera tylko organiczne, łatwo rozkładalne związki przez mikroorganizmy, to oznaczone wielkości biochemicznego i chemicznego zapotrzebowania tlenu są zbliżone. Można więc przyjąć w przybliżeniu, że wówczas:

BZT = ChZTcr oraz BZT_S = 0,7 ChZT_Cr, a ChZT_v,_n = BZT₅ Gdy próbka zawiera związki organiczne trudno rozkładalne na drodze biochemicznej lub substancje toksyczne dla drobnoustrojów, wielkość oznaczonego ChZT_Cr jest znacznie większa od BZ'I\

Wody naturalne nie zanieczyszczone mają utlenialność niewiększą niż 2    3 mgCtydm³. wody

powierzchniowe klasy I do 6 mg0₂/dnv\ klasy II do 12 mgC>2/dm\ ChZTo odpowiednio < 10 mg0₂/dm³ i < 20 mg0₂/dm³.

Utlenialność wody do picia nie powinna przekraczać 5 mg0₂/dm³. dopuszczalna wartość ChZTcr w ściekach wprowadzanych do wód i ziemi wynosi 150 mg0₂/dm \

Zc względu na nictrwałość związków organicznych w wodach i ściekach badanie należy przeprowadzić nie później niż 4 h od pobrania próbki. Jeżeli jest to niemożliwe, należy

o    -1

próbkę utrwalić, dodając 1 cm stężonego kwasu siarkowego na 1 dm próbki. Próbki zawierające zawiesiny łatwo opadające powinny być /.homogenizowane.

Do oznaczenia ChZT stosuje się następujące metody:

1. Dwuchromianowa miareczkowa - polega na utlenieniu składników organicznych próbki za pomocą nadmiaru mianowanego roztworu dwuchromianu potasu w środowisku stężonego kwasu siarkowego. Katalizatorem reakcji są jony srebra. Pozostały nadmiar dwuchromianu potasu odmiareczkowuje się mianowanym roztworem siarczanu amonu i żclaza(II) wobec feriony jako wskaźnika.

5