Uwaga! Podczas użytkowania przyrządu w jego obwodach mogą wystąpić napięcia groźne dla życia i zdrowia. Osoby niepełnoletnie mogą wykonać i przetestować przyrząd wyłącznie pod opieką wykwalifikowanych opiekunów. V _
Urządzenie pełni rolę ciekawego efektu świetlnego w postaci pulsującego serca, zamkniętego w... zwykłej żarówce. Zasilanie dostarczane jest więc prosto z sieci 230V. Pomimo tego faktu, urządzenie jest bezpieczne (chyba że szklana bańka zostanie stłuczona), gdyż użytkownik gotowej żarówki nie ma w żadnym wypadku dostępu do elementów pod napięciem. Oczywiście zamiast serca można zbudować z diod LED inny, niemal dowolny kształt według potrzeb.
Schemat urządzenia przedstawia rysunek 1. Rezystor Rl, kondensatory Cl, C2 oraz diody Dl (dioda Zenera) i D2 tworzą prosty zasilacz beztransformatorowy. Rezystor R2 służy do rozładowywania kondensatora Cl po wyłączeniu zasilania. Bez niego żarówka mogłaby lekko „kopać” podczas złapania ręką za gwint i zwarcia obydwu styków. Rezystor R9 został użyty w modelu tylko i wyłącznie ze względów konstrukcyjnych i elektrycznie jest on całkowicie zbędny. Elementy R3-R6 wraz z C3, C4 oraz Tl, T2,
Rys. 1 Schemat ideowy tworzą klasyczny przerzutnik astabilny. Za pośrednictwem rezystora R7 sygnał z prze-rzutnika jest wyprowadzony do tranzystora T3, który steruje pracą dwunastu diod LED (ich prąd jest ograniczony rezystorem R8). Wartości elementów nie muszą być identyczne jak na załączonym schemacie. Proponowany zakres wartości jest podany w spisie elementów.
Do zbudowania omawianego urządzenia potrzebne są dwie zużyte żarówki. Jedną można od razu stłuc, bo z niej będzie potrzebny tylko gwint. W drugiej żarówce należy brzeszczotem odciąć gwint tak, aby po odcięciu na żarówce (szklanej bańce) został kołnierz o szerokości około 5-6mm. Do otwarcia tak przygotowanej bańki używamy zwykłego pilnika. Pilnik musi być odpowiednio szeroki, aby można było równomiernie szlifować cały obwód wejścia do bańki. Nie należy zbyt mocno dociskać żarówki do pilnika (piłujemy żarówką o nieruchomy pilnik), bo szkło na tym
etapie bardzo łatwo -
pęka (po to zostawia Rys. 2 Schemat się kołnierz z odcięte- montażowy
go gwintu, by chronił szkło bańki).
Po otwarciu pilnikiem szyjki i ostrożnym odcięciu kołnierza otrzymujemy gotową bańkę szklaną.
Elementy Rl oraz C2 całkowicie mieszczą się w korpusie gwintu. Dalszego montażu dokonujemy w postaci jak najmocniej upakowanego „pająka” tak, aby całość po zmontowaniu mogła wejść do bańki, jak pokazuje fotografia 1. Diody LED najwygodniej jest umieścić na płytce drukowanej pokazanej na rysunku 2.
Do połączenia bańki szklanej z gwintem najlepiej nadają się dwuskładnikowe kleje jak np.
POXILINA. Poprawnie wykonane połączenie będzie trwałością dorównywać fabrycznym żarówkom.
Piotr Masłowski
R1
Wykaz elementów
Rezystory
R1 ...........................10012/1 W...150S2/1 W
R2 ................................1 M12...1,5M£2
R3.R6...............................15k£2...24k£2
R4.R5...............................47k£2...68k£2
R7..................................1k£2 1,5k£2
R8...................................4712. .8212
Kondensatory
C1 ..........680nF/250V...1ąF/250V (kondensator stały)
C2 ...................................470|iF/16V
C3,C4 .............................100nF/10-16V
Półprzewodniki
D1..........................5,1...6,8V dioda Zenera
D2 .....................................1N4001
D3-D14.........................LED czerwone 3mm
T1-T3....................................BC413
(lub inne dowolne tranzystory bipolarne typu NPN)
66 Upiec 2004 Elektronika dla Wszystkich