Pict0021 (6)

ilJn jjjyfiluj

Uwaga! Podczas użytkowania przyrządu w jego obwodach mogą wystąpić napięcia groźne dla życia i zdrowia. Osoby niepełnoletnie mogą wykonać i przetestować przyrząd wyłącznie pod opieką wykwalifikowanych opiekunów.

■ JjLEKTRONIKAPfJfJjJ

Do czego to służy?

Na łamach czasopism elektronicznych da się zauważyć poważny niedobór projektów dla osób niepełnosprawnych. Co jest tego przyczyną? Brak pomysłów ze strony projektantów czy też lekceważenie problemu stwierdzeniem, że osób takich jest stosunkowo niewiele i nie ma potrzeby popularyzowania układów elektronicznych, które mogą być dla nich przydatne. W końcu są różne rodzaje niepełnosprawności. Zastanawiałem się m.in. nad tym, w jaki sposób osoba nieslysząca (lub bardzo niedosłysząca) budzi się o określonej porze. Jest to, moim zdaniem, dość poważny problem. Oczywiście, wiele takich osób radzi sobie z nim, gdyż mają dość uregulowany tzw. zegar biologiczny. Kładą się spać o określonych ściśle porach i zawsze same się budzą

w mniej więcej tym samym czasie. Jednak nie zawsze jest to sprawdzona metoda i nie dla każdego. W przypadku, gdy trzeba wstać np. o godził wcześniej. Każdy wie, że spóźnianie się do pracy czy na ważne, umówione wcześniej spotkanie nie należy do przyjemnych sytuacji i powoduje zwykle różnego rodzaju skutki uboczne. Aby pomóc taki osobom, wykonałem dla nich specjalny budzik, którego konstrukcję opisuję poniżej.

Jak to działa?

Schemat ideowy przedstawia rysunek 1.

Zasilacz układu aie zawiera transformatora i składa się z następujących elementów: R1-R3, C1-C3, BR1, D2. Rezygnacja z transformatora była podyktowana chęcią obniżenia kosztów układu, zmniejszenia wymiarów zasilacza i podniesienia jego niezawodności. Także ze względu na niewielki prąd pobierany przez układ stosowanie transformatora wydaje się gorszym rozwiązaniem, ponieważ je

go moc nigdy nie byłaby w pełni wykorzystana. Przeciwnicy tego rozwiązania mogą obawiać się o bezpieczeństwo podczas użytkowania budzika. Została umieszczona w izolowanej obudowie plastikowej, a elementy zasilacza zostały tak dobrane, że nie ulegną przegrzaniu podczas pracy. Dodatkowo układ zawiera bezpiecznik BI, który w razie awarii odłączy zasilanie.

Dioda elektroluminescencyjna D3 stanowi „kontrolkę” obecności napięcia zasilającego. Została ona podłączona jedynie za pośrednictwem rezystora szeregowego R18 wprost do sieci. Włączenie jej pomiędzy „+” a masę zasilania powodowałoby szybsze rozładowywanie kondensatora filtrującego C2 w razie zaniku zasilania. C2 podtrzymuje bowiem napięcie zasilania układu czasowego Ul podczas krótkich (do kilku minut) zaników napięcia w sieci energetycznej.

Zasada działania prezentowanego budzika dla niesłyszących jest łatwa do zrozumienia. Zamiast sygnału akustycznego upływ

Rys. 1 Schemat ideowy

R73,9k    R88,2k R9 8,2k    R10 24k    R11 47k    R12100k    R13100k    R14100k    R15180k    R16 390k    R173,9k

50 Wrzesień 2004 Elektronika dla Wszystkich