PICT6446

m.in. względów techniki te są obwarowane wielorakimi nakazać •

Ich przestrzeganie pozwala badaczowi w pewnym stopniu _w.. V¹ przynajmniej ograniczyć zakłócenia w procesie wzajemnego kom ^,^^>'^no'^v3ć u badacza / respondentem. Odnosi sic to zarówno tło .języka" _w i^0vvania t." zwraca się do respondentów, jak i innych warunków sprzyjający^³. wiarygodnych odpowiedzi    ^UzVski\vw

Techniki oparte na wzajemnym komunikowaniu się badacza mi. można podzielić na techniki bezpośrednie i pośrednie. () technikach badawczych mówimy wówczas, gdy przekazem prośb^'^* informacji od respondenta zajmuje się sam badacz lub jego _Wysj * '_l^0dbS₁ pośrednich technik zaliczamy wszelkiego rodzaju wywiady i _ro ‘ ^k'^,)o^. indywidualne, jak i zbiorowe, techniki te pozwalają na uniknięcie^ pojnwiają się przy technikach opartych na pośrednim komunikował ***■ ^ eliminują jednak wpływu badacza na rodzaj uzyskiwanych odpowictf-^*^ względów badacz, który decyduje się na zastosowanie tych technik h H ^Z'^w powinien rygorystycznie przestrzegać zasad poprawnego formulo badawczych.    ^nia PB*

Jeżeli pozyskanie informacji odbywa się za pośrednictwem pisemn powiedzi respondentów, wówczas mówimy o technikach pośrednich 7 do nich można wszelkie formy ankiet, jak i prace pisemne, wytwory aS? ludzi oraz dokumenty. Zaletą technik pośrednich jest to, że na odpouSto spondentów nic ma wpływu osoba prowadząca badania. Wadą zaś to zćtai* nie ma możliwości uzupełniania udzielonej przez respondenta odpowiedni? „dopytanie go” w przypadku pojawiających się wątpliwości, co dojcdianae ności odpowiedzi.

Wszystkie techniki badawcze, a więc obserwacje jak i techniki opancej wzajemnym komunikowaniu się. można podzielić na standaryzowane i niess daryzowanc. Podstawą podziału jest typ środków badawczych, jakimi postet się badacz w procesie ich zbierania, tzn. czy są one ujednolicone czy ta :'ć Wybór techniki standaryzowanej bądź niestandaryzowanej zależy w dużej n* rzc od problemu badawczego i rodzaju pytań badawczych. Techniki stanta-wanc częściej stosuje się w badaniach ilościowych. Mają one przewagę ad technikami nicstandaryz.owanymi, gdyż wyznaczają w pewnej mierze, akra gromadzonych za ich pomocą materiałów i informacji. W badaniach jakościowych zazwyczaj stosuje się techniki nicstandnryzowanc.

Techniki standaryzowane to takie, w których wszelkie środki badawcze s dalece ujednolicone, tzn. są wystandaryzowanc. Badacz posługuje się standin-zowanymi narzędziami badawczymi, niekiedy przez siebie opracowanymi,pofc aby zgromadzić informacje dające się łatwo zliczyć i opracować. Do-.wnęfe badawczych zaliczyć należy wszelkiego rodzaju kwestionariusze ankiet)-i V windy, testy, arkusze obserwacyjne, skale jak i różnego rodzaju urządzenia st£ nicznc, takie jak: kamery, aparaty, magnetowidy, magnetofony, itp- Narzędru^

^jtciąją ^miar' ^dok|^a?^ne ' mw* rejestrowanie badanych

ich zltczanic, dokonywanie pomiaru, określanie „«ÓS ^Pw,sk

25* »*»p"^ia r'r ^zjaw,f • r-^co    ^Tyfcir--

Ano« zbieranych informacji, ale także , ich duża wiarygoS_e^P^₁^K' ilościowemu opracowaniu zebranych materiałów . nrzcnmw a ^ysiuiyslyczncj. Do najczęściej stosowanych w badaniach

Slandaryzowanych. należy zaliczyć: obserwacje komrotoS^*^ jonariuszowy. ankietę oraz testy pedagogiczne.    ' ^^,ad

** Techniki niestanda ryżowa ne to takie, w których środki badawcze ni. „jednolicono. Pozostawiają one badaczowi duz, swobodę w gromadzeniu mam Silów oraz ich opracowywaniu .interpretowaniu. Badacz w procesie zbtemnu "afomiacji. nic kieruje się żadną dyrektyw, czy instrukcją, lecz własnym ciem. intuicją lub ogólnym celem badan Niekiedy jedynym drogowskazem oajomość przez mego tych zjaw.sk, które są przedmiotem badań oraz wS intuicjo. Do nicstandaryzowanych technik badawczych należy zaliczyć-nację niekontrolowaną, wywiad swobodny, wszelkiego rodzaju infomnriea' trafie w dokumentach, wytworach działania, pamiętnikach, listach, luźnych n"tJ tatkach, autobiografiach, itp. Wartość tak zebranych materiałów i informacji iest uzależniona przede wszystkim od sposobu zorganizowania badań, doboru rc spondentów oraz umiejętności pozyskania od nich wiarygodnych i wyczerpują cjch danych. Informacje te sa trudne do pogrupowania i sklasyfikowania i nic łatwo poddają się obróbce statystycznej. Pozwalają natomiast na przeprowadzenie pogłębionej analizy jakościowej.

Przedstawiona ogólna klasyfikacja technik badawczych wskazuje iz dla zdobycia w miarę pełnych i wiarygodnych informacji, należy w badaniach wykorzystywać wiele różnych technik, dostosowując je do celu. przedmiotu i problematyki badawczej, gdyż każda z nich. ma swoje zalety oraz wewnętrzne ograniczenia.

2. Techniki obserwacyjne 2.1. Obserwacja i jej cechy

. ^icranic "honnacji drogą obserwacji jest możliwe tylko wówczas, kiedy ^a\\ i.s o jest bezpośrednio obscrwowalnc. /. takimi zjawiskami mamy do czy-iriT-K " m* ^C'^{U ax}*^/‘^cnn-^vni- jako że każdego dnia obserwujemy zachowania ^0s0 ’ P^clliiących swoje funkcje, role i zadania. I tak dla przykładu, na-^ciec obserwują zachowanie uczniów w szkole czy na lekcji, socjolodzy _nv^ ^zac|¹°wanic ludzi, antropolodzy obserwują rytualne zachowania rćz-iorv • ^<“^tZci,slw- Obserwacja stanowi nieodłączny element życia codziennego ' ^/aU0(*⁰wej. Jej podstawową zaletą jest bezpośredniość.