Postępowanie w kontakcie z materiałem zakaźnym

Postępowanie w przypadku kontaktu skóry i błon śluzowych z materiałem zakaźnym

Każdy pacjent stanowi potencjalne źródło zakażenia wirusowym zapaleniem wątroby typu B, C, D, wirusem HIV oraz innymi patogenami szerzącymi się drogą krwi.

. Wszyscy pracownicy medyczni powinni rozpatrywać każdy kontakt z materiałem biologicznym chorego w aspekcie zagrożenia zakażeniem HBV, HCV, HDV, HIV, a także prionami.

Powinni dbać o bezpieczeństwo własne i o bezpieczeństwo innych pacjentów. Wszystkie zabiegi, w czasie których możliwy jest kontakt z materiałem biologicznym pacjentów (poprzez oko, jamę ustną, inną błonę śluzową) oraz kiedy w grę wchodzi możliwość uszkodzenia ciągłości swojej skóry lub błon śluzowych przez np, zakłucie, zadrapanie, przecięcie skóry narzędziami medycznymi zabrudzonymi krwią osób zakażonych, należy wykonywać ze szczególnym zachowaniem środków ostrożności.

Płyny ustrojowe, przez które może dojść do zakażenia w czasie kontaktu bezpośredniego to: krew, nasienie, wydzielina pochwowa, płyn mózgowo - rdzeniowy, płyn opłucnowy, maź stawowa, płyn osierdziowy, płyn otrzewnowy, płyn owodniowy, mleko kobiece, ślina podczas zabiegów stomatologicznych. Zagrożenie stanowią również oddzielone tkanki lub narządy człowieka żywego lub zmarłego. W warunkach laboratoryjnych źródłem zakażeń mogą być komórki lub hodowle tkankowe zawierające wirusy, a także inny przechowywany materiał biologiczny.

Ręce należy osłaniać rękawiczkami jednorazowego użycia (jałowymi lub niejałowy-mi w zależności od potrzeby), oczy należy osłaniać okularami (najlepiej goglami) lub maską jednorazowego użycia połączoną z osłoną oczu. Jest to szczególnie istotne w czasie wykonywania wszelkich zabiegów połączonych z powstawaniem aerozolu (borowanie kości, zębów, płukanie ran, wirowanie materiału zakaźnego, elektrokoagula-cja, laseroterapia itd.).

Wprzypadku zranienia się podczas pracy należy:¹⁸

•    natychmiast umyć ręce pod bieżącą ciepłą wodą z płynnym mydłem (przy braku wody można odkazić ręce preparatem antyseptycznym do higienicznego odkażania rąk)

•    nie tamować upływu krwi (a nawet spowodować bardziej intensywne krwawienie)

•    dużą ranę należy odkazić 3% roztworem wody utlenionej, małą odkazić roztworem alkoholowym (preparatem antyseptycznym do higienicznego odkażania rąk)

•    założyć jałowy opatrunek (najlepiej wodoodporny)

•    skierować poszkodowanego pracownika do lekarza odpowiedzialnego za postępowanie poekspozycyjne (np. do lekarza zakładowego lub specjalisty chorób zakaźnych).

¹² na podstawia zaleceń dla pracowników medycznych „ Postępowanie Zapobiegawcze i Diagnostyczne w Przypadku Zakażenia H1V i Zachorowania na AIDS opracowanych przez Krajowe Biuro Koordynacyjne dtf. Zapobiegania AIDS - W-wa 1997,