przemyslidzi 3

S poparcie i zezwolenie papieża Bonifacego VIII i episkopatu polskiego (za wyjątkiem duchowieństwa

krakowskiego, stojącego za Wacławem II)

^ kult św. Wojciecha przeciwstawiany małopolskiej ideologii zjednoczeniowej związanej ze św. Stanisławem

Koronacja Przemyśla II w 1295 r.

25 VI 1295 r. w katedrze gnieźnieńskiej arcybiskup Jakub Świnka koronował Przemyśla II. Powstałe w ten sposób królestwo obejmowało swoim zasięgiem tylko Wielkopolskę i Pomorze, poza jego obrębem pozostawała Małopolska z wieloletnią stolicą kraju - Krakowem. Mimo to, w sensie ideowym, królestwo Przemyśla II miało obejmować całą Polskę - jednak planów zjednoczeniowych nie udało się królowi zrealizować.

8 II1296 r. w Rogoźnie Przemysł II został zamordowany, prawdopodobnie na zlecenie margrabiów brandenburskich zaniepokojonych integracją Pomorza z Wielkopolską.

Przemysł II nie zostawił męskiego potomka, swoim następcą uczynił Henryka głogowskiego. Panowie wielkopolscy zignorowali jednak testament króla i dokonali elekcji na tron wielkopolski Władysława Łokietka. Henryk głogowski nie zrezygnował jednak ze swoich praw i zbrojnie wkroczył do Wielkopolski, do walk jednak nie doszło.

Układ w Krzywinie w 1296 r.

10 HI 1296 r. Władysław Łokietek zawarł układ z Henrykiem głogowskim.

Postanowienia:

S Władysław Łokietek uznał prawo Henryka głogowskiego do Wielkopolski i podzielił ją - granicą była rzeka Odra i Warta aż do ujścia Noteci Z powiat zbąszyński przeznaczony dla wdowy po królu

Z ziemia kłobucka do podziału między Henryka głogowskiego a księcia opolskiego Z ziemia kaliska i środkowa część księstwa poznańskiego dla Władysława Łokietka

V Władysław Łokietek adoptował małoletniego syna Henryka głogowskiego, obiecał uczynić go swoim sukcesorem w razie bezpotomnej śmierci oraz kiedy stanie się pełnoletni odda mu całą ziemię poznańską Władysław Łokietek nie zamierzał dotrzymać postanowień układu w Krzywinie.

Tymczasem Gdańsk i Tczew zajął bratanek Władysława Łokietka - Leszek (po kądzieli potomek książąt pomorskich). W 1296 r. Władysław Łokietek wyruszył na Pomorze, usunął Leszka i przekazał rządy wiernym sobie rodom możno władczym.

Ośmielony sukcesem Władysław Łokietek poszedł dalej w swoich planach. Dążąc do unieważnienia umowy w Krzywinie, w^r 1297 r. wdał się w wojnę z Henrykiem głogowskim. Myślał także nad przejęciem Małopolski.

Układ w Sieradzu w 1297 r.

Wacław II tymczasem koronował się na króla czeskiego, co wzmacniało jego pozycję i sprzymierzył się z Henrykiem głogowskim przeciwko Władysławowi Łokietkowi. W tej sytuacji Władysław Łokietek został zmuszony do zawarcia układu z Wacławem n w Sieradzu w 1297 r. W zamian za rekompensatę finansową w wysokości 5 000 grzywien srebra zrezygnował na rzecz czeskiego władcy z ziemi krakowskiej i sandomierskiej (tym razem bez stosunku lennego jak w 1292 r.).

Spór z Henrykiem głogowskim jednak trwał nadal, czego skutkiem były niepokoje i rabunki w Wielkopolsce. Władysław Łokietek powoli zaczynał tracić poparcie w swojej dzielnicy, zwłaszcza po układzie sieradzkim - Wielkopolanie przestali wierzyć, że ich księciu uda się odbudować jedność państwową i utrzymać dominującą pozycję Wielkopolski.

Układ w Kościanie w 1298 r.

W 1298 r. opozycja wobec rządów Władysława Łokietka, na czele z biskupem poznańskim Andrzejem Zarębą (osobisty zatarg z Władysławem Łokietkiem) zawarła z Henrykiem głogowskim w Kościanie układ, który przewidywał:

82