przetworstwo7

7

Rys.l .3. Wygląd refraktometru RL 3 - strona prawa

3    - okular (przesuw diopcyjny)

4    - pryzmat pomiarowy

5    - pryzmat nakrywający

6    - okienko oświetlenia do roztworów przeźroczystych

7    - zwierciadło oświetlenie roztworów nie przeźroczystych

8    - termometr

9    - pokrętło kompensacji rozszczepienia światła

10    - wkręt do regulacji

Refraktometr zbudowany jest z dwóch pryzmatów, stanowiących w przekroju dopełnienie pola prostokąta, rozdzielonego przekątną, dających się rozwierać: nakrywkowy ma powierzchnię matową, która rozprasza światło; pomiarowy ma powierzchnię szlifowaną. Na drodze biegu promieni znajduje się kompensacja kwarcowa, której obecność pozwala na użycie do pomiaru światła słonecznego białego lub ze zwykłej żarówki. Za tym urządzeniem znajduje się soczewka skupiająca promienie, a następnie skala i okular do jej odczytywania. Refraktometr ma dwie skale: górną w wartościach współczynników załamania światła roztworu i dolną w procentach wagowych sacharozy. Skala dolna naniesiona jest dla roztworów wodnych sacharozy wyrażonych w procentach wagowych. Ponieważ współczynnik załamania światła no²⁰ dla wody wynosi 1,333, zaś dla sacharozy 1,570, wynika stąd, że ze wzrostem stężenia sacharozy w wodzie będzie się zwiększał współczynnik załamania światła. Refraktometr skalowany wyskalowany jest w temperaturze 20° C; dla temperatur odbiegających od 20° C opracowano tablice poprawek (załącznik 1).

W praktyce refraktometry są używane do oznaczenia zawartości pozornej suchej masy w soku komórkowym wielu roślin, zwanej też ekstraktem. Cukry stanowią główny składnik ekstraktu wielu owoców i warzyw oraz ich przetworów, a wypadkowy kąt załamania światła pozostałych składników ekstraktu różni się niewiele od kąta załamania roztworów sacharozy. Stąd odczyt ze skali wyznaczonej na czyste roztwory sacharozy jest bliski zawartości suchej masy określanej metodą wagową.

Pomiar refraktometrem obejmuje następujące czynności:

1/ wyregulowanie optyki:

- oświetlenia pryzmatów i skali - otwarcie okienka 6 lub odchylenie zwierciadła 7 oraz ustawienie zwierciadła 2,