PTDC0191

ĆWICZENIE 12

Przyczyny przedwczesnego zużycia części maszyn i narzędzi

Cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z przykładami typowych przypadków zniszczenia części maszyn i narzędzi oraz nabycie umiejętności ich analizowania i wyciągania wniosków odnośnie przyczyn zniszczenia. Istotna jest też umiejętność wskazania dróg i sposobów zapobiegania tym niekorzystnym zjawiskom.

Próbki

Nr próbki	Rodzaj próbki	Twardość HV/HB
12.1	Przełom doraźny próbki stalowej	420 HV
12.2	Przełom doraźny próbki stalowej	145 HV
12.3	Przełom doraźny elementu stalowego	166 HB
12.4	Próbka stalowa po badaniu odporności na pękanie - widoczny jest nacięty karb i pęknięcie zmęczeniowe	334 HB
12.5	Wał stalowy zniszczony w wyniku pęknięcia zmęczeniowego	174 HB
12.6	Wałek stalowy zużyty w wyniku tarcia — zgład wykonano prostopadle do tej powierzchni, którą celem zabezpieczenia pokryto powłoką galwaniczną	166 HV
12.7	Próbka stali do pracy w podwyższonych temperaturach rozerwana w wyniku pełzania- zgład wykonano prostopadle do powierzchni przełomu, którą celem zabezpieczenia pokryto powłoką galwaniczną	160 HV

Zadania

1.    Na podstawie obserwacji próbek 12.1-12.3 określić charakter oglądanych przełomów doraźnych i wskazać prawdopodobne czynniki, które spowodowały powstanie określonego typu przełomu.

2.    Narysować jeden z przełomów zmęczeniowych i wskazać jego charakterystyczne elementy; określić udział przełomu resztkowego i na tej podstawie oszacować przyjęty przez konstruktora współczynnik bezpieczeństwa.

3.    Obejrzeć przy powiększeniu 100x zarys powierzchni próbki 12.6 i określić maksymalną wysokość chropowatości powierzchni (odległość między wierzchołkiem profilu i sąsiednim wgłębieniem); wskazać, co może wpłynąć na dopuszczenie części do dalszej pracy lub decyzję o jej regeneracji względnie wyeliminowaniu.

4.    Narysować oglądany obraz mikroskopowy przekroju próbki 12.7 w okolicy przełomu i określić jego charakter; wskazać elementy struktury charakterystyczne dla

pełzania.

Sprawozdanie z ćwiczenia winno zawierać szkice przełomów oglądanych na próbkach 12.4 (lub 12.5) i 12.7 wraz z odpowiednim komentarzem oraz uwagi i wnioski dotyczące pozostałych próbek.