14 -
Etap następny zaznaczył się w XIX w, przez wprowadzenie porównawczej metody badań. Szczególną zasługę ma tutaj katolicki teolog z Tybingi J.A.Moehler /główne dzieło ,łSymbolika”/. Metoda porównawcza bada księgi symboliczne różnych wyznań, zestawia je z sobą, ukazuje różnice i podobieństwa, stara się znaleźć wyjściowe idee i zasadnicze intuicje duchowe każdego systemu. Zdaniem Moehlera, pierwszym warunkiem tego rodzaju badań jest lojalność. Moehler żądał, aby dla konfrontacji dwóch wyznań zbadać także ich życie kościelne, kulturalne, społeczne, typ pobożności itp. czynniki pozadoktrynalne wchodzące w skład życia religijnego Kościoła i jego wiernych.
Po metodzie porównawczej przyszedł dialog, o którym mowa będzie poniżej.
Rozmowy w Malines /1921-1925/.
Pod wymienionym tytułem rozumiemy konferencje teologiczne an-glikańsko-katoliękie, odbywane w Malines /Belgia/ pod protektoratem kard. Mer ci er'a. Grupie anglikańskiej pr z ewo dni czy ł Lord Hali-fax, który był zresztą inicjatorem rozmów. Był on jako człowiek -świecki przewodniczącym Angielskiego Kościoła Zjednoczonego, a zarazem gorącym zwolennikiem zjednoczenia z Rzymem*. W swojej ojczyźnie pracował wytrwale nad usunięciem uprzedzeń i fałszywych poglądów' w stosunku do Kościoła katolickiego s. zarazem zdążał do nawiązania rozmów z Rzymem..
Pomocnikiem zesłanym Lordowi Ealifasowi przez Opatrzność stał się francuski lazarysta prof.ks.Perdynand Portal, z którym Halifas: zetknął się przypadkowo na Mauerze. Wspólne- wakacje zadzierzgnęły między dwoma działaczami głęboką przyjaźń i skierowały Ks.Portal ku zainteresowaniom i pracy ekumenicznej*, Przez szereg lat ks.Portal był .jednym z najbardziej czynnych działaczy katolickich w Paryżu, a przez kilka lat stowarzyszeń, które powołał do życia oraz przez założone przez siebie czasopisma łlRevue Catholiąue des Eglises” /Katolicki Przegląd Kościołów/ szerzył idee ekumeniczne.
On to razem z Lordem Halifaxem zwrócił się do kard.Mercier arcybiskupa Malines z propozycją spotkań anglikańsko-katolickich.
W rozmowach brali udział teologowie i historycy obydwu stron. Były to spotkania prywatne, ale o dużym znaczeniu dla przyszłości ruchu ekumenicznego. Chodziło o możliwość zjednoczenia Kościoła katolickiego z Kościołem anglikańskim na zasadzie unii. Ra czele zagadnień trzeba postawić trudny dla innych wyznań chrześcijańskich problem papiestwa i szukać rozwiązania. Rozmowy w Malines zostały przerwane, ale 'wśród teologów zagadnienie zjednoczenia chrześcijan z całym kompleksem towarzyszących mu problemów teologie zno-ekiezjologicznych zostało postawione.
Dom Lambert Beauduin i klasztor w Cheyetogne.
Postacią zasłużoną w katolickim ruchu ekumenicznym jest benedyktyn belgijski L-.Beauduin /+1960 r./. Jest on twórcą współczesnego ruchu* liturgicznego; na kongresie-narodowym Dzieł Kato-tolickich w Malines w 1909 r* przedstawił on program odnowy liturgicznej w parafii i zabrał się do jego przeprowadzenia przez