skanowanie0002

młodzieżowej. W procesie tym tworzy się postawa ideowo-wychowawcza oraz moralna dziecka, krystalizuje społeczne oblicze obywatela. Rodzina wdraża dziecko do życia społecznego przez:

-    kształtowanie pozytywnej motywacji i pozytywnego stosunku do pracy, czuwając nad bezpośrednim udziałem w podejmowaniu i rzetelnym wypełnianiu zadań: w rodzinie, w szkole, w organizacji dziecięcej i w innych kręgach środowiskowych,

-    zapewnienie dziecku przygotowania zawodowego do pracy zgodnie ze zdolnościami, zainteresowaniami i rzeczywistymi możliwościami,

-    rozwijanie umiejętności współdziałania oraz gotowości pomocy innym,

-    wdrażanie do społecznej dyscypliny i odpowiedzialności za przestrzeganie obowiązujących w społeczeństwie praw,

-    ćwiczenie w dokonywaniu obiektywnej i krytycznej oceny postępowania własnego i postępowania innych,

-    zaszczepienie wzorów życia rodzinnego zgodnych z potrzebami współczesnej rodziny, w tym równego udziału dziewcząt i chłopców w pracach domowych.

W zabiegach dotyczących rozwoju społecznego wspomaga rodzinę wiele instytucji ze szkolą i organizacjami młodzieżowymi na czele.

Starania związane z rozwojem kulturalnym zmierzają do wzbogacania życia poprzez kontakt z dobrami kultury. Główne zadanie rodziny polega na umożliwieniu dziecku poznania i korzystania z dóbr kultury. Możliwe są tu trzy drogi postępowania. Pierwsza, najczęściej występująca w tyciu - to bierne spożytkowanie dóbr kultury już wytworzonych w różnych dziedzinach jak: literatura, film. teatr, taniec, muzyka, plastyka, fotografika itp. Draga - to korzystanie czynne, uczestniczenie w działalności zespołów artystycznych, sportowych, turystycznych oraz w pracy różnych kół zainteresowań. Trzecia - to współudział w tworzeniu dóbr kultury w różnych dziedzinach jak w plastyce, próby pisarskie, kompozycje, inscenizacje, modelarstwo itp. Ważne dla społecznego funkcjonowania dziecka jest także opanowanie zasad kultury życia codziennego, poznanie i przestrzeganie zwyczajów oraz obyczajów przyjętych w społeczeństwie. Główną dziedziną rozwijania potrzeb kulturalnych jest dobrze spożytkowany czas wolny. W organizacji czasu wolnego dziecka wspomagają rodzinę instytucje oświatowe i kulturalne, w tym szkoły prowadzące zajęcia pozalekcyjne. placówki wychowania pozaszkolnego, placówki wczasów dla dzieci i młodzieży, świetlice i kluby młodzieżowe itp.

Działanie na rzecz zaspokojenia potrzeb wymaga równoległego podejmowania czynności opiekuńczych i wychowawczych. Z tego względu zadania. jakie wobec dziecka podejmuje rodzina lub inne środowiska opieki całkowitej, określa się jako zadania opiekuńczo-wychowawcze.

Jaka jest rola opieki w zaspokajaniu potrzeb dziecka? Opieka jest działaniem polegającym na dostarczeniu środków zaspokojenia potrzeb (dóbr materialnych, duchowych, więzi osobowych), w sytuacji, gdy dziecko własnym staraniem nie może lub nie potrafi tych środków zdobyć oraz spożytkować. Zakres wsparcia udzielanego przez rodziców ulega zmianie w miarę rozwoju i stopniowego uniezależniania się od opieki rodzicielskiej, to jest w miarę usamodzielniania się dziecka. W rozwoju wzajemnych stosunków między rodzicami a dziećmi można wyodrębnić następujące etapy:

-    całkowitej zależności w okresie niemowlęcym i poniemowlęcym, a także podczas obłożnej choroby lub przy występowaniu poważnych upośledzeń,

-    podporządkowania w okresie przedszkolnym i w młodszym wieku szkolnym.

-    częściowej samodzielności i wzrastającego równouprawnienia w starszym wieku szkolnym,

-    pełnej niezależności w zaspokajaniu swoich potrzeb po osiągnięciu samodzielności życiowej, w tym przede wszystkim rozpoczęciu pracy 0 ' zawodowej i zamieszkaniu poza rodziną.

Tto dynamika wzajemnych stosunków wymaga od rodziców zróżnico- \ wanego postępowania przy zaspokajaniu potrzeb, zależnie od wieku, wła- i ściwości indywidualnych oraz zdobytego już doświadczenia życiowego / dziecka. W szczególności zadaniem opieki jest zapobieganie sytiiacjom j zagrożenia, jakie mogą wynikać z powodu braku lub niepełnego zaśpoka- ‘ jania potrzeb, podejmowanie działań na rzecz zaspokojenia potrzeb, w tym interwencji w różnych sytuacjach zagrożenia, a także przezwyciężania lub/ łagodzenia skutków zagrożeń, jakie zaistniały w życiu dziecka, oraz przeciwdziałania patologii potrzeb.

Jaka jest rola wychowania w zaspokajaniu potrzeb dziecka? Rodzaj i zakres oddziaływania wychowawczego zależy od właściwości potrzeb oraz wieku i doświadczeń społecznych. Potrzeby fizyczne i psychiczne, związane z właściwościami organizmu, powstają i ujawniają się w samym dziecku - wychowanie określa jedynie sposób zaspokajania tych potrzeb zgodnie

l4l