skanuj0003

Zwyczaje zakupowe konsumentów \

—^

5w-

Zmiany w krajowej strukturze handlu detalicznego

*

Umiędzynarodowienie handlu i pojawienie się nowych graczy

Zmiany

technologiczne

Przepisy prawne dotyczące handlu

Ryc. 1. Czynniki zmian w krajowej strukturze handlu detalicznego Źródło: E. Colla (2004).

Istnieje wiele ważnych motywów, jaldmi kierują się władze interwenijjją£h wl funkcjonowania handlu detalicznego. Do najważniejszych, zdaniem^M. Glji (1998:964), należą: zwiększenie efektywności działania rynkuflcM^iSiiiggpfe skutków negatywnych, ochrona łub pomoc wynikająca w powodów społecznych. Dla każdego z

,/    J

motywów (i rynków) można wskazać inne przykładyd^r^^^ęhMiałań, mających niekiedy poważne skutki, także przestrzenne.

ić na różnych poziomach

Procedury regulacyjne wobec handlu detalicznej

hierarchii jednostek administracyjnych,    regiony, do jednostek lokalnych

(miast, gmin). Dotychczasowe badania geogra^^ne tychże regulacji, jak piszą N. W1RIGLEY i M. LOWE (2002%%^.), koncentrują się na poziomach ogólnokrajowym

4

(narodowym) i lokalnym. Zdanipiii wspomnianych autorów regulacje te dotyczą najczęściej

godzin pracy placówek handlowych, konkurencji pomiędzy przedsiębiorstwami handlowymi i te?

ich dostawcami (ppoiucentami) praż konkurencji pomiędzy samymi firmami handlowymi. Z

Nąt!*³'

ggjozwoju handlu w krajach Europy środkowej można dodać

punktu widzepią a

jeszcze    z planowaniem przestrzennym czy też z ochroną środowiska.

44'^óre^p^mienionych wyżej regulacji są w gestii władz centralnych, niektóre nallą|^Sp||wiueń władzy lokalnej, niekiedy tylko kompetencje przynależą różnym szczeblom^administracji. Ciągle jeszcze podstawowe uregulowania odnoszące się do reguł konkurencji pomiędzy przedsiębiorstwami są w gestii władz centralnych. Dotyczy to ustawowych regulacji swobody podejmowania działalności gospodarczej, ograniczenia nadużywania (osiągania) dominującej pozycji na rynku, czy pozycji strony silniejszej w relacjach przedsiębiorstwo handlowe-dostawca(producent). Podobnie wygląda sytuacja z regulacjami dotyczącymi rynku pracy (godziny pracy, praca w dni świąteczne, praca kobiet).

W... Wilk, 2006, Konflikty zwJązamt z lokalizacją W OH 5

Z kolei na poziomie lokalnym (gmina, powiat) tworzone sąnajczęściejj regulacje dotyczące planowania przestrzennego czy też oddziaływania inwestycji na środowisko naturalne. Porównanie sytuacji, jaka występuje w krajach Europy zachodniej (według tekstów z tomu pod redakcją S. Howe’a, 2003) z tą, jaką obserwujemy obecnie w Pols ;e, w Czechach, czy na Słowacji pozwala wyciągnąć przynajmniej dwa wnioski. Po pierwsze, nie istnieje jeden uniwersalny model regulacji związanych z lokalizacją i funkcjonowanjem handlu detalicznego w krajach Europy zachodniej. W każdym z krajów istniej¹^(lub istniały) mniej czy bardziej rygorystyczne ramy legislacyjne, pozwalające regulować liczbę, wićłkość

i    %

nowych obiektów handlowych, tryb wydawania decyzji dotyczących

godzin pracy placówek handlowych. Zwykle obecnie obowiązujący zestaw regulacji j/

/fK Ij >

powstawał jako reakcja na obserwowane w długim okresie, niekiedjfi2p-30 lat^endy rozwojowe w handlu.    _Ł

Po drugie, w żadnym z krajów Europy środkowej zakres tych&egulacjfenie odbiega znacząco od sytuacji na zachodzie Europy. W jednym zakresiejtóp. wi|lgofer)dwego obiektu, którego

—'jjwarua w Polsce są zbliżone do aktualnych wymogów stosowanych w tjiszpaniifcianii c|y Portugalii (KŁOSIEWICZ-GÓRECKA, SŁOMINSKA, 2001: 53).¹ p^^^pzes§ie>tśtawowe próg. wielkości nowych obiektów, dla których decyzja zezwalająca^^iSipffwstanie obwarowana jest spełnieniem

lokalizacja wymaga szerokich konsultacji sp

też we Włoszech (300-

dodatkowych warunków, sąznaczfemiższe węTrancji, w Austrii czy

400 nr powierzchni sp

len próg byl w latach 2001-2003 postawiony na

dotyczy jedynie analizy

poziomie 1000 m² dla (^ffibdo 2u^s.®Meszkańców (2000 m² w gmin ich większych). W przypadku Czech L§|owlS^ro'| Hn je[st nawet wyższy (3000 ni²) ale i

.    W..

Regulacje żągćirt^,w

ym z 2001 roku walającej na budowę,

iej ustawie o zagospodarowaniu przestrzenr nakła^aly^a jpt|n|_{p6owiążek zbadania, przed wydaniem decyzji zez¹ slm^ówtel^^ania nowych wielkopowierzchniowych inwestycji w handlu dla: lokalnego rynku pracy,

•    układu komunikacyjnego,

•    istniejącej już sieci handlowej (konkurencja)

•    zaspokojenia potrzeb lokalnej społeczności (konsumentów).

Swoją opinie na temat nowych inwestyjcji miały także wyrażać władze sąsiednich gmin oraz władze wyższego szczebla (powiatu). Bo zaledwie dwóch latach dokonano nowelizacji tego

prawa, a w aktualnej wersji odstąpiono

od badania wpływu nowych obiektów na ivw. kwestie

W, Wilk, 2QQ6, Konflikty zwiąsaae.s fo.kaltaejn H'QH 6