skanuj0003

i

208

nasycone), cykloalifatyczne (R = cykioalkil) i aromat;

(R = aryl). Innym kryterium podziału jest liczba grup ka ksylowych w cząsteczce kwasu. Z tego punktu widzenia \\\? nia się kwasy monokarboksylowe, dikarboksylowe, trikarbc-*-sylowe itd.

Ćwiczenie 3.9

Zbuduj modele cząsteczek kilku kwasów z rysunku 3.18 wskazanych pr- :: nauczyciela oraz ustal wzon/ węglowodorów otrzymanych przez zastąp— . nie grupy karboksylowej a) grupą metylową, b) atomem wodoru.

NAZEWNICTWO KWASÓV'J KARBOKSYLOWYCH

Nazwy systematyczne kwasów karboksylowych można u* > rzyć dwoma sposobami. Jeśli grupa karboksylowa pows:_ * z końcowej grupy -CH₃ w głównym łańcuchu węglowym, pb nazwę kwasu tworzy się'ze słowa „kwas” i nazwy macierz) .-p go węglowodoru (o tej samej liczbie atomów węgla co kv--z przyrostkiem -owy. na przykład:

ł_:*

//'

H- ,	<=>	H— \ o-
metan		metan
0 «F 1		/ CH3-:;
etan		etan

.

I

Grupa karboksylowa zastępuje więc w tym przypadku gru:-metylową i, w razie potrzeby numerowania atomów węz . w łańcuchu, otrzymuje zawsze lokant ł. Nazwy tego typu mena utworzyć tylko dla mono- i dikarboksylowych kwasów __ fatycznych (nasyconych i nienasyconych). Dla kwasów, który.:: nazw nic można utworzyć w ten sposób, stosuje się drugi s)> tem nazewnictwa, zgodnie z którym traktuje się je jako r: chodne węglowodorów, w których jeden lub kilka atomów v> doru zastąpiono grupami karboksylowymi. Grupy karboksy.: wej nie zalicza się wówczas do szkieletu węglowego, na pir-kład:

CU