dostarczanej z węglowodanów powinien wynosić 60%, z białek -12-15%, a z tłuszczów — 25%;
■ zwiększone zapotrzebowanie na białko (do 1,5 g na 1 kg masy ciała), a w tym 50% udziału białka pochodzenia zwierzęcego (chude mięsa i wędliny, mleko, sery);
■ zwiększone zapotrzebowanie na wapń i witaminy (warzywa i owoce).
Z tego wynikają następujące zasady żywienia oraz życia osób w starszym wieku, które powinny być pomocne przy układaniu jadłospisów przez właścicieli obiektów noclegowych, których oferta skierowana jest do osób starszych:
■ urozmaicenie diety poprzez spożywanie różnorodnych produktów, szczególnie o wysokiej wartości odżywczej, na przykład: przetworów mlecznych z odtłuszczonego mleka, chudego mięsa, drobiu, wędlin, ryb oraz jeśli nie ma przeciwwskazań, przetworów zbożowych z pełnego ziarna oraz ciemnego pieczywa pszennego;
■ ograniczenie spożycia cukru i tłuszczów pochodzenia zwierzęcego, do smarowania najlepiej używać miękkich margaryn kubkowych, do smażenia również specjalnych margaryn, a do sałatek olejów roślinnych lub oliwy z oliwek;
■ unikanie spożywania potraw i produktów ciężkostrawnych, na przykład bigosu, potraw długo smażonych, grzybów;
■ codzienne spożywanie warzyw i owoców, najlepiej surowych;
■ unikanie spożywania większych ilości soli i ostrych przypraw;
■ regularne spożywanie posiłków o mniejszej objętości, ale częściej, bo 4-5 razy dziennie, nieprzejadanie się i niedopuszczanie do wahań masy ciała oraz nadwagi;
■ wypijanie większej ilości płynów, głównie niegazowanych;
■ ograniczanie spożywania alkoholu;
■ znaj dowanie przyj emności w j edzeniu;
■ nieograniczanie aktywności fizycznej i umysłowej.
Niektóre stany chorobowe mogą spowodować zmianę tych zaleceń (Grzesiń-ska i Gajewska, 1999; Pietruszka, 2001).
Zdarzają się różne sytuacje w czasie pobytu turystów na urlopie, jak: choroba z wystąpieniem gorączki, zatrucie, przejedzenie, nadmierna reakcja na zmianę wody lub przyjazd turysty, który po przewlekłej chorobie przyjechał nabrać sił. W takich przypadkach najlepiej dostosować jadłospis do potrzeb diety lekko strawnej. Do zasad tej diety należy:
■ nieobciążanie przewodu pokarmowego pod względem ilościowym i jakościowym; zaleca się małe porcje, ale spożywane częściej, a potrawy
164