skanuj0008 (36)

Pomiar pH powtórzyć dwukrotnie, pobierając nowe porcje nasyconego roztworu w odstępach czasu co najmniej 1,5—2 godz.

Opracowanie wyników Wyniki zestawić w tabeli:

Nr pomiaru	Temp. [K]	pH	pOH	[OH*]	£.Mg(Oł eksp.	■h tabl.
1.
2.
3.
					U.

2. Przedstawić sposób obliczenia wartości iloczynu rozpuszczalności oraz przeprowadzić dyskusję błędów popełnionych w czasie wykonywania pomiarów.

5.8. WYZNACZANIE ILOCZYNU ROZPUSZCZALNOŚCI WODOROTLENKU WAPNIA

Odczynniki i przybory laboratoryjne: CaO, dwie zlewki (150 i 25 cm^{1 2} ), pręcik, pehametr.

Do zlewki o pojemności 150 cm² wsypać około 0,5 g CaO, a następnie uzupełnić wodą destylowaną do objętości okołolOO cm² i pozostawić pod przykryciem na kilka dni. Po otrzymaniu nasyconego roztworu Ca(OH)2 zdekantować go ostrożnie (porcjami) znad osadu do zlewki na 25 cm², a następnie zmierzyć jego pH oraz temperaturę. Pomiar pH powtórzyć dwukrotnie, pobierając nowe porcje nasyconego roztworu w odstępach czasu co najmniej 1,5-2 godz.

Opracowanie wyników 1. Wyniki zestawić w tabeli:

Nr pomiaru	Temp. [K]	pH	pOH	[OH*]	ŻCa(OI eksp.	h tabl.
1.
2.
3.
					U.

6. ZWIĄZKI KOMPLEKSOWE

Mówiąc o związkach kompleksowych, mamy zazwyczaj na myśli kompleksy utworzone przez atomy lub jony metali. Ugandami mogą być obojętne cząsteczki, np. H2O, NH₃,62, CO, CóHjN, jak i jony ujemne, np. Cl", CN’, OH", C2O4³".

Ugandy łączą się z jonem centralnym za pomocą wiązania koordynacyjnego. Jon centralny jest akceptorem, a ligandy są donorami pary elektronowej. Liczbę atomów bezpośrednio połączonych z atomem centralnym nazywamy liczbą koordynacyjną. Liczba koordynacyjna nie jest cechą charakterystyczną danego jonu centralnego, zależy między innymi od rodzaju Uganda. W tabeli 3 zestawiono liczby koordynacyjne dla różnych popularnych związków kompleksowych, które będą badane na ćwiczeniach laboratoryjnych.

W tabeli 3, podobnie jak w całym skrypcie, pisane są uproszczone wzory jonów metali w roztworach wodnych. W rzeczywistości jony wszystkich metali są uwodnione, co w przypadku większości kationów prowadzi do tworzenia akwakompleksów.

Ligandy o odpowiedniej budowie mogą dostarczać dwa lub więcej atomów skoordynowanych wokół atomu centralnego. Ligandy takie nazywamy Ugandami chelato-wymi lub kleszczowymi, na przykład dimetyloglioksym³, H2dmg, o wzorze: CH₃C(=NOH)C(=NOH)CH₃. Dimetyloglioksym dostarcza dwa donorowe atomy azotu, jest więc ligandem dwukleszczowym. Z jonami Nr tworzy związek kompleksowy [Ni(Hdmg)2] (patrz rysunek).

Zgodnie z zaleceniami IUPAC (Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej) wzór związku kompleksowego zapisujemy: [Atom centralny, ligandy naładowane, ligandy obojętnc]^hd""^ck. Kolejność w każdej klasie ligandów powinna być kolejnością alfabetyczną symboli atomów wiążących, ligandowych (związanych z atomem centralnym). Pisząc zaś pełną nazwę kompleksu, wymienia się najpierw w kolejności alfabetycznej nazwy ligandów, a potem nazwę jonu centralnego. Nazwy częściej spotykanych ligandów podano w tabeli 4. Do oznaczenia liczby ligandów używa się przedrostków: di, tri, tetra itd., w przypadku ligandów o bardziej skomplikowanej budowie przedrostków: bis, tris, tetrakis itd. W przypadku kompleksów anionowych do nazwy atomu centralnego dodaje się końcówkę an. Stopień utlenienia atomu centralnego wskazuje się cyfrą rzymską umieszczoną, w nawiasie okrągłym, za nazwą atomu centralnego.

1

Przedstawić sposób obliczenia wartości iloczynu rozpuszczalności oraz przepro

2

wadzić dyskusję błędów popełnionych w czasie wykonywania pomiarów.

3

Dimetyloglioksym ma wzór strukturalny: CHj-C“N-OH

CHj-OH-OH