24865 skanuj0010

jednego pomiaru oraz konieczność używania czystych związków wzorcowych. Jeżeli w roztworze obecne są inne substancje to one również ulegają podziałowi pomiędzy fazy układu, ale już z innym współczynnikiem podziału, co może spowodować zmianę mierzonej wartości absorbancji w każdej z faz.

Problem z czystością związków rozwiązywany jest poprzez wykorzystanie do oznaczania stężeń w obydwu fazach technik analitycznych rozdzielenia, umożliwiających oznaczanie kilku lub kilkunastu związków jednocześnie. W przypadku rozpuszczalników niewodnych tworzących układy dwufazowe stosowana jest w tym celu przede wszystkim chromatografia gazowa (ang. Gas Chromatography, GC) [12,20-25]. Metoda ta, nie może być jednak stosowana, kiedy substancja rozpuszczona nie jest lotna; trudności w przeprowadzeniu analizy GC występują, gdy jedna z faz jest wodna. Aby oznaczyć stężenie składnika w warstwie wodnej metodą GC, konieczne jest zwykle zastosowanie dodatkowego etapu przeniesienia analitu do medium niewodnego, czyli np. do ekstrakcji rozpuszczalnikiem organicznym, ekstrakcji do fazy nadpowierzchniowej (Headspace Extraction, HS) [26,27], lub ekstrakcji do fazy stałej (Solid Phase Extraction, SPE lub Solid Phase Microextraction, SPME) [28]. Częściej, gdy jedną z faz jest woda, do oznaczania stężeń po podziale heterofazowym stosowana jest wysokosprawna chromatografia cieczowa (ang. High-Performance Liąuid Chromatography, HPLC) [29-31].

Metoda "shake-flask" w połączeniu z metodami chromatograficznymi jest zwykle stosowana dla związków, dla których log K_p zawiera się w przedziale -3 do 3. Kiedy log K_p > 5 stężenie analitu w fazie uboższej jest tak niskie, że stosowanie wielu technik rozdzielenia napotyka istotne trudności. W przypadku tak małych stężeń stosowane mogą być metody radiochemiczne [32].

W przypadku układu rc-oktanol/woda metoda "shake-flask" nie może być zastosowana do związków charakteryzujących się wysoką lipofilowością (log AT_01ł>6), ze względu na tworzenie emulsji oktanolu w wodzie [13]. W takiej sytuacji zalecane jest stosowanie metody wolnego mieszania (ang. Slow Stirring Method, SSM) zastosowanej po raz pierwszy przez Brooka i w^rsp. [33] lub techniki generowania kolumny (ang. Column Generator Techniąues, CGT) opracowanej przez DeVoe i wsp. [34]. Pierwsza z nich polega na długim, powolnym mieszaniu układu dwóch rozpuszczalników wraz z dodanym analitem. Aby ułatwić wyznaczenie współczynnika podziału ilość wody jest znacznie większa niż ilość oktanolu. Metoda daje dobre rezultaty w przypadku związków bardzo hydrofobowych. Wadą jest długi czas ustalania się stanu równowagi, wynoszący nawet do siedmiu dni w zależności od rodzaju analizowanych zw^;iązków^r [35].