skanuj0017

Rys. 1. Udział towarzystw funduszy inwestycyjnych (TFI) w rynku według wartości aktywów netto, stan na 31.12.2007r. [Dawidowicz 2009, s.44]

Rodzaje funduszy inwestycyjnych

Rynek funduszy inwestycyjnych jest bardzo bogaty, nie tylko ze względu na kapitał w nim ulokowany. Duża liczba towarzystw powierniczych działających na rynku kapitałowym przyczyniła się do powstania wielu ich podziałów ze względu na różnorakie kryteria je charakteryzujące. W niniejszej pracy skupiono się na tych, które' najbardziej oddają istotę działania funduszy inwestycyjnych.

Za podstawę klasyfikacji funduszy inwestycyjnych uznaje się podział ekonomiczny oraz podział prawny. Kryterium prawne dzieli fundusze powiernicze pod kątem następstw prawnych jakie może na swej drodze napotkać inwestor. Pod uwagę bierze się sposób powstania, formę prawną oraz status prawny danego funduszu.

Podstawowy podział funduszy inwestycyjnych

Ze względu na konstrukcję funduszu Ustawa o funduszach inwestycyjnych z 1997 roku, wyodrębnia trzy podstawowe ich rodzaje:

•    fundusze otwarte

•    fundusze zamknięte

•    modele pośrednie - fundusze mieszane

Fundusze inwestycyjne otwarte (FIO)

Jedną z najbardziej charakterystycznych cech otwartych funduszy inwestycyjnych jest zmienność liczby członków, którzy mogą do nich należeć. Zmienna jest także liczba dostępnych uczestnikom funduszu udziałów - jednostek uczestnictwa. Brak ograniczeń umożliwia swobodny dopływ kapitału. Fundusz sprzedając swoje udziały - jednostki uczestnictwa (przykładowe świadectwo uczestnictwa - patrz załącznik), otrzymuje środki finansowe na zakup papierów wartościowych. Jednostki określają także podstawę prawną konieczną do otrzymania dywidendy. Uczestnikiem tego typu funduszu mogą być osoby prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne. Udziały w funduszach inwestycyjnych są niezbywalne i nie są przedmiotem obrotu wtórnego. Przystąpienie do tych funduszy jest możliwe dla inwestorów w każdej chwili, gdyż jednostki uczestnictwa wydawane są na każde żądanie, w zależności od popytu [Kościelniak 1998]. Aby zapewnić płynność, zarząd funduszu zbywa jednostki uczestnictwa bez ograniczeń.