skanuj0018 (7)

inspiracja neoplatoóska: ............ '

AuguitySąó^cdnie z poglądem Platona, uważał, że umysł nie jest wytwórcą prawd, lecz ich. odbiorcą. Natomiast umysł może przejmować bezpośrednie) wiedzę, bez pośrednictwa ciała i zmysłów. Skoro więc umysł jest tylko odbiorcą, to przedmioty, które poznaje muszą istnieć poza nim. ftawdy wieczne w myśli są odbiciem prawd wiecznych istniejących oddaywrue. Augustyn doszedł do uznania idealnego świata Dla niego świat idealny był złączony z Bogiem. "Wieczne istnienie i prawdy wieczne istnieją tylko w Bogn, sąideami Bożymi. Jeśli więc dusza poznaje prawdę, to dzięki temu, że istnieje Bóg i jej udziela swych Idei.

Intuicja u ueoplatończyków była uwarunłmwana przez ekstazę (ekstazawyjście z siebie i zjednoczenie z bóstwem ), natomiast w chrześcijaństwie intuicja nic wymagała ekstazy. Poznanie umysłowe ma charakter intuicyjny, umyśl widzi prawdę tak, jak oczy widzą rzecz.

Augustyn twierdził, że pomanle przechodzi szereg stopni, zanim dojdzie do swego celu, wyróżnił wyższe stopnie, jak to czynili również neoplatoaczycy, mające charakter już nie racjonalny, lecz mistyczny. ■

Uważał, że wszystko co wieczne, może Istnieć jedynie w Bogu, więc Bóg - istnieje;

.....    ■ ■>----Llu, ŚW. TOMASZ

V--Inspiracja arystoielesowska:

Wzorem dla Tomasza był Arystoteles; od niego przejął:

a pojęcie poznania, pojęcie dowodu—i na nim. opati rozgraniczane wiedzy i wiary, pojęcie przyczynowego powiązania zdarzeń i na nim oparł pogląd na stosunek Boga i stworzenią pojęcie aktu i potencji oraz pojęcia formy i maleńi, i na nich oparł teorię duszy i dała, psychologię i BlozojSę przyrody, pojęcie ćroclka i na nim oparł swą dyfcę.    .    .............

Te pojęda T omasz uzupełnił, przede wszystkim przez pojęciaisloly i istnienia, na których oparł rozróżnienie Boga istrrorzcnia.'

Istota i istnienie:

Świat widzialny ( byt) składa się z istoty i Istnienia.

0    Istota—co jest czym?

a    Istnienie—czy jest?    .

MoLaTIsUneme sa zależne. MSemejeśl wa5If^ze”M Istoty, ponieważ, Istolą Czekana zrealizowanie, a istnienie jest realizowaniem tej istoty.

Człowiek czy kamień istmejąnie dzięki swej „istocie”, lecz dzięki jakiemuś innemu, czynnikowi. I w tym leży zasadnicza różnica między Bogiem a stworzeniem. Bóg jest bytem koniecznym( musi istnieć, bo to leży w jego istode )i niezależnym (istnieje z własnej natury ), stworzenie j'esl bytem przypadkowym i zależnym ( bo istnieje dzięki innej rzeczy). Stąd teżBógjestbj^em prostym, asbrorzEnie-złożanym, bo składa się przynajmniej z istoty 1 istnienia.

Y dowodów aa istnienie Boga:

i.

1 dowód La:    ruch — wszystko co się porusza, jest poruszane przez coś innego. Musi istnieć pierwszy

sprawca ruchu, który wszystko porusza, a sam nie jest przez nikogo poruszany

U dowód tai    motyw przyczyny sprawczej — w świecić obserwujemy szereg przyczyn sprawczych, szereg ten

nie może być nieskończony, musi istnieć pierwsza przyczyna, która swój byt nie zawdzięcza innej, lecz posiada go sama w sobie.

Ul dowód to: . z konieczności i przypadku (przygodności)—przypadkowość: to coś, co zaistniało, ale nie musiało, konieczność: to coś, co zaistniało i musiało być. Gdyby istniały tylko rzeczy przypadkowe, to nie miałyby powodu, aby istnieć, i dlatego musi istnieć istota absolutnie konieczna

70