W wybojach prezydenckich w t995 roku 3,5 % głosów. W1997 roku, w wyborach parlamentarnych. Samoobrona uzyskała ponad 10 proc. Wybory prezydenckie 2000 - ponad 10% głosów da Andrzeja Leppera. W wyborach do Sejmu w 2001 Samoobrona reprezentowała już ruch ogólnokrajowy i siała się trzeóą siłą parlamentarną. W zeszłorocznych wyborach prezydeockch Lepper zaąt ti7e>:ie miejsce 7 wynikiem 15, 11 proc.
Za ugrupowania populistyczne uważa się również Ligę Polskich Rodan onu Prawo i Sprawicdiwość
Efekty działania populistów
Przykłady politycznych triimfó*. a potem gospodarczą degrengolady populizmu widzieliśmy w ostatnich dzieeięcioJedach w Europie. Do jednej z takich katastrof doszło w Grecji. W roku 1981 wyborcze zwycięstwo octoiosła tam socjalistyczna partia PASOK, której przewodzi! Andreas Papardneu. Papandreu był nawet profesorem ekonomii, ale w poglądach gospcda-czych zatrzymał się 30 lat przód cbjęciem władzy. Obiecywał archaiczne, typowo keynesowske metody pobudzenia lozwoju gospodarczego ('większe wydatki publiczne i stymulowane wzrostu p^zez te*oi pieniądz) dokładnie wtedy, kiedy cały świat zajął się właśnie zwalczaniem inflacji i porządkiem i porządkowaniem finansów publicznych. Deklarował radykalny wzrost roli państwa w gospodarce i nacjonalizację widkeh banków oraz przedsiębiorstw- właśnie wtedy, gdy Margaret Thatcher przystępowała dc masowej reprywatyzacji. Proponował wystąpienie z NATO i Unii Europejskiej. A dzięki wzrostowi wydatków państwa obecywał, że zbuduje w Grecji w ciągu kid- u lat detroby:. Ftekty taką polityki okazały się żałosne. V*ystrasz<<.i inwestorzy udeWi z k.n^u. rząd się zadłuż^ pc uszy w rezultacie gigantycznych deficytów budżetowyetr. wzrost gospodarczy okazał się najniższy w całej Unn Europejskiej. a inflacja długo wynosiła około 20 proc ”
Kilkanaście lat późnij popiliście u<iaVo ,s»ę przejąć władzę w sąsiatiijącej z nani Slowace Premier Vladlmir Weuar najpierw wspólnie z Vac'a»em Kl3usem doprowadził do rozpadu Cze^iosłow3cji. a następnie zaczął w .swoim’ kraju wprowadzić rządy ocierające się o autorytaryzm Bixfcwał własną pozycję, rozdając za póWarmo kolegom i sprzymierzeńcom fikcyjne prywatyzowane prztdsię4*:»rstwa i banki. Jednocześnie toczył bezpardonową walkę z przeciwnikami poulycznymi. k»órej szczytowym punktem było porwanie przez agentów tajnych s/użb syna p-rezydenta kroju W rezultacie w końcu lat 90. Słowacja zriaiazfa się ria końcu peletonu reform prowadzonych w k-ajach grupy wyszehradzkią-. Inwestycje zagraniczne nieomal zamarty, petipektywy wzrostu pogarszały się w oczach. Zarówno NATO. jak. i Unia Europejska skreśliły kraj z listy liderów w procesie rozszerzenia.”
Jednak prawdz.wym światowym laboratorium fiopulizmtj j«sl Ameryka Łacińska. Populizm znajduje najlepszy gront eto rozwoju właśnie tam. gdzie najwięcej jest frustracji i nezadcwcfcnia wywołanego biedą i nierównościami dochodowym1 2. a pod tym względem k-ąe latynoamerykański* przodują na świeoe. Archetypem pdifyfca. który zdobył władzę i utrzymywał ją, wprowadzając w żyda swój populistyczny program, był Juan Peron, wiełoietoi prezydent dyktator Argentyny. Wciskowy, który doszedł do prezydentury dzięki zamachowi stanu, wiefodeł Mussolmiego, wkrótoc iłczynil swoją główną sTę ze związków zawodowych. W polityce gospodarczej miał proste recepty: rozdawać ludziom jak najwięcej pieniędzy, wspierać gdzie się da żądania związkowców-, racjonalizować przedsiębiorstwa, ograniczać import, sztucznie podtrzymując wzrost własnej produkcji. W walce o utrzymanie władzy dzielnie wspierała go żona Evrta przeds‘.aw3ra na preparatowych plakatach jako święta udzeląąca prostym ludziom finansewego wsparcia Efekty takiej polityki kontynuowanej faktyczne dc lat 80. (choć Peron w tym okro&e na kilkanaście lat stracił władzę, niedhjgo po jej odzyskaniu zmarł nie dały na s ebie cługo czekać. Kody Peron obejmował wsadzę Argentyna była jednym z uą wyżej rozwinięty* krajów św a ta, dwukrotnie bogatszym od Francji, Nemiec czy tMoch. czterokrotnie - od Polski i Hiszpanii, minimalnie ustępującym za meżrwśdą Szwajcarii i Szwecji Dz's PKB na mieszkańca Argentyny jest niższy od polskiego. Jednak legenda Peróna ne zginęła. A w ś ad 22 nią - rzesze lotyKwrwrykańskch populistów, takich jak rządzący od siertrriu lat Wenezuelą Hugo Chavez albo brazylijski prezydent Luiz lr<5o l Ua da Srlva.”
Ameryka Łacińska ma rozwinięte poczucie wspólnoty latynoskiej, wspólnego losu oraz kyrrury i religii zaszczepiony przez zdobywców europejskich Rewolucjoniści muszą się wspierać. Chavez wytya paliwo energetyczne, Cast/o daje paliwo medyczne i id«iogicznc. Bdiwśa otrzyma za darmo wenezuelską ropę Populiści mają dobre serce i szeroki gest.54
Silna bronią latyToarrierykańskich populistów jest ziemia oraz surowce naturalne (ogromne złoża ropy raftowei) dlatego też muszą one pozostać w ich rękach.
Evo Morates. prezydent Boliwii, wygrał w/.x»y w ilużyrri stopniu dzięki postulatom odzyskania ziemi i jej bogactw przez narrxJ boliwijski. W VVenezij>ełi. od 2001 rckj, ty.<o firmy z kapitałem państwew/ro rm^gą eksploatować pola naftowe
U'a podkrośtonia swojej przynależności kulturowej Ew Morale^ nie rosi garniturów, tylko ir-dsański sweter w pasy a jego minister górnictwa podczas inauguracji rząto wystąp w górniczym kasku Peruwiańczyk A?exan<io Tciedo lubi pokazywać się w ponczo. Wszystko po lo hy pokazać swoje korzenie wywodzą:*:- się z ludu.
4
Il W. M Orłowski, Pcrón kontra Mcóiar. ..Wprost", 30.IV' 2006, nr 17, s. 43-44 ’■ W. M Orłowski, Pcrón kontm McCiar, „Wprost , 30. IV’ 2006, nr J7, s. 44
’ Ibidem s. 43
u D. Passcnt. Pr/ytulió naród. „Polityka". 15. IV' 2006, nr. 15. s. 57-58