Scan120520090508

Podstawowe pojęcia toksykologii i ogólne zasady postępowania w ostrych zatruciach

KSENOBIOTYK

—    substancja chemiczna nie będąca naturalnym składnikiem żywego organizmu,

-    substancja obca dla organizmu, który jest na nią narażony

—    określa się nią większość trucizn i leków !

TRUCIZNA

—    substancja, która po wchłonięciu do organizmu lub wytworzona w nim powoduje zaburzenie jego funkcji lub śmierć

Stwierdzenie czy dana substancja stanowi, czy nie stanowi trucizny, jest trudne, bowiem niemal dla każdego związku chemicznego można określić dawkę która będzie śmiertelna.

Z drugiej strony, niektóre trucizny w odpowiednich dawkach dają efekt leczniczy, np. Pavulon

Dawka Ietalna - stopień toksyczności substancji, ilość substancji, która powoduje śmierć organizmu

Zatrucie

-    to proces chorobowy z klinicznymi objawami podmiotowymi i przedmiotowymi,

wywołany przez substancję chemiczną pochodzenia endo- lub egzogennego Zatrucie ostre

-    to proces chorobowy wywołany przez truciznę wchłoniętą do organizmu w dawce

jednorazowej, charakteryzujący się na ogół dużą dynamiką objawów klinicznych.

Typy reakcji toksycznych

—ostre, przewlekłe -opóźnione, odległe

-miejscowe, ogólnoustrojowe (narządowe)

—pierwotne i wtórne

Mechanizmy działania substancji toksycznych

-żrące (uszkodzenie skóry lub błon śluzowych)

-drażniące (zapalenie skóry itd.)

-duszące (działają fizycznie lub chemicznie)

—uczulające (wywołują reakcje nadwrażliwości)

-narkotyczne (powodują depresję CUN)

-o działaniu układowym (neuro-, nefro-, hepato-, hematotoksyczne itd.) —embrio/fetotoksyczne (okres zarodkowy/płodowy)

-teratogenne (indukują niedziedziczne szkodliwe zmiany płodu)

-genotoksyczne (uszkadzają materiał genetyczny), w tym mutagenne -rakotwórcze (indukują zmiany nowotworowe)